Arnaldo

Arnaldo d a b r e s c i a (d. y. 1100 Brescia,
Venedik Cumhuriyeti – ö. y. Haziran 1155,
Civita Castellana ya da Monterotondo,
Papalık Devletleri), radikal din reformcusu.
Ruhban zümresinin zenginliğini ve yozlaşmasını
açıksözlülükle eleştirmesi ve papaların
dünyevi iktidarına şiddetle karşı çıkması
ile ünlüdür.
Brescia manastırının başkeşişiyken
1137’de Piskopos Manfred yönetimine karşı
bir halk ayaklanmasına katıldı. Ruhban
zümresinde reforma gidilmesi ve kilisenin
dünyevi yetkilerine son verilmesi yolundaki
önerilerinden dolayı, 1139’da Papa II. Innocentius
tarafından bölücülükle suçlandı.
İtalya’dan sürülünce, Fransa’ya giderek ünlü
ilahiyatçı ve filozof Petrus Abaelardus’un
yandaşlarına katıldı. Fransa’daki Sens Konsili
(1141), Clairvaux’lu Aziz Bemard’ın
etkisiyle Abaelardus ve Arnoldo’yu heretik
olarak mahkûm etti. Abaelardus’un karara
boyun eğmesine karşın, Arnoldo Paris’te
öğretisini yaymaya devam etti. Bemard’ın
dayatması üzerine, aynı yıl Fransa kralı VII.
Louis tarafından ülkeden sürüldü; önce
Zürich’e, ardından Almanya’da Passau’ya
kaçtı. Orada Kardinal Guido tarafından
korundu ve onun aracılığıyla Eylül 1145’te
Papalık Devletleri’ne bağlı Viterbo’da Papa
III. Eugenius’un rızasını kazandı.
Bu olaydan iki yıl önce kilisenin denetiminden
kurtulmaya çalışan Roma halkı,
renovatio senatus (Senato’nun yenilenmesi)
karan doğrultusunda Innocentius’u ve kardinalleri
kentten sürmüş eski senatoyu canlandırmış
ve cumhuriyet ilan etmişti. Eugenius
tarafından, halkı tövbeye çağırmak için
Roma’ya gönderilen Arnaldo, bir süre sonra
ayaklanmacılarla birleşti ve yeniden papa
ile kardinalleri hedef alan öğretisini yaymaya
başladı. Temmuz 1148’de aforoz edildi.
Kilisede reforma gidilmesi yönündeki propagandası,
Papa’mn dünyevi iktidarına karşı
ayaklanmayı canlandırdı. Çok geçmeden
Romalılan avucuna aldı. Kentin yeni kazandığı
bağımsızlığı sağlamlaştırmaya yönelik
çahşmalar yaptı.
Papa IV. Hadrianus 1155’te Roma’da
dinsel ayin yapılmasını yasaklayarak Roma
yurttaşlarından Amaldo’yu teslim etmelerini
istedi. Senato’nun boyun eğmesi üzerine
yeni cumhuriyet çöktü ve papalık yönetimi
yeniden kuruldu. Bu arada kaçan Arnaldo,
taç giymek için Roma’ya gelen Kutsal
Roma imparatoru I. Friedrich’in (Barbarossa)
kuvvetleri tarafından yakalandı. Bir
kilise mahkemesinde yargılanarak heretiklik
suçundan mahkum edildi ve idam edilmek
üzere imparatora teslim edildi. Asıldıktan
sonra vücudu yakıldı ve külleri Tiber
Irmağına atıldı.
Arnaldo’nun, sade bir kişiliği ve çileci bir
yaşam anlayışı vardı. Arnaldocular olarak
bilinen yandaşlan, maddi servet ile ruhani
iktidarın bağdaşamayacağını öne sürerek,
kilisenin dünyevi bir iktidar taşımasına karşı
çıktılar. Bu topluluk, 1184’te Venedik
Cumhuriyetinde toplanan Verona Sinodu’nca
mahkûm edildi. Çağdaş şairler, oyun
yazarlan ve İtalyan siyasetçiler Arnaldo’nun
kişiliğini çarpıtarak yansıtmışlardır.
Arnaldo, bir din reformcusu olarak yola
çıkmış ve koşullann dayatmasıyla bir siyasal
devrimci haline gelmiştir. G. W. Greenway’in
Arnold of Brescia (1931) yapıtında
eksiksiz bir yaşamöyküsü yer almaktadır.