ARZUHALCİ

A R ZU H A LC İ; Alm. Strabenschrciber; Fr. Requérant,
İng. Street lefter writer. Eskiden adliye
veya belediye gibrdevlet dâirelerinin yakınında,
köşebaşlarında; halkın dilekçe, mektup yazmak
gibi işlerini yapan kişi.
Arzuhâlcilik kârlı ve geçerli bir meslekti. OsmanlIlarda
arzuhâlcilik bir teşkilâta bağlı olarak,
resmî müsâade ile yapılırdı. Arzuhâlci olmak isteyen
bir kimse, Arzuhâcibaşı, Dîvân-ı hümâyûnçavuşları, ocağın zâbitlerinden çavuşlar emini ve
kâtibinden müteşekkil bir kurul önünde imtihân verir;
kazandığı takdirde arzuhâlciliğe kabûl edilirdi.
İmtihanda, kânun bilgisi ve yasak edilen şeyleri
bilmek gibi vasıflar aranırdı.
Arzuhâlcinin yegâne sermâyesi; küçük bir
masa ile bir kaç divit veya kamış kalem, bir mikdâr
kâğıt, zarf ve kurutma tozundan ibâretti. Genellikle
bunlar güngörmüş, nâmuslu, hukûkî meseleleri
iyi bilen, ihtiyâr halkın sempatisini kazanmış
kişilerdi. Halkın her çeşit ihtiyâcına cevap
veren arzuhâlcilerde, bâzan acelesi olanlar için
hazır yazılmış mektuplar bulunurdu. Bugün eski divitler
yerine daktilolar kullanan arzuhâlcilere, Hükümet
Konağı ve Vergi Dâireleri yakınlarında nâdir
de olsa rastlamak mümkündür.