NÖROGLtYA i. (fr. neuroglie). Bk. NEV-ROGLt. NÖROGLOBÜLIN i. (fr. neuroglobuline). Biyokim. Sinir dokusunda bulunan lipitlere bağlı globülin.

NÖKONOLİZ NÖKONOLİZ i. (fr. ııeuronolyse). Dokubil. Sinir hücresinin nöronofajlar tarafından tahribi. (Nöronofajlar hücre içine girerken onu sindirir; hücrenin yerinde bir fagosit yığını kalır; sonra bunlar da yozlaşır.) [L]

T. Coronae borealis ANStKL. Aslında tamamıyle yanlış olan nova terimi, bugün yalnız, bir yıldızın evrimi sırasında anîden meydana gelen ve yıldızın kadirini aşağı yukarı 12 birim (yaklaşık olarak 100 000 ile çarpılan aydınlatma gücü) arttıran bir olay için kullanılır. Böyle yıldızlar dış gökada’larda da gözlemlenebilir. Gökada mızın tümünde bir yıl içinde bin kadar novanın meydana geldiği sanılır; fakat kadiri 9’a ...

NÖRONÖF NÖRONÖF AS i. ve sıf. (fr. neuronophage). Dokubil. Sinir hücresini tahrip eden nevrogli elemanı. (L)

NOUVEAU (Germain), fransız şairi (Po-urières, Var 1851-ay.y. 1920). Paris’te bir bohem hayatı sürdü, resim ve şiirle uğraştı. Rimbaud ve Verlaine ile yakın dostluk kurdu. 1911’de doğduğu şehre çekilen şair son yıllarını eski bir kulübede geçirdi. Eserleri arasında Poésies d’Humilis (Humilis’-in Şiirleri) [1910], Valentines adlı şiir derlemeleri sayılabilir. Nouvelle Revue Française (LA) [N.R.F.], aylık dergi. Şubat 1909’da, aralarında J. Copeau’nun, J. ...

NÖRON NÖRON i. (fr. neurone). Çekirdekli bir gövde kısmiyle uzantılardan (protoplazma uzantıları [dendritler] ve silindireksen [akson]) meydana gelen sinir hücresi. ansikl. Nöron, yani sini* hücresi, embriyondaki ortaderiden oluşur; önce akson-lu bir nöroblast halindedir; erişkin hale ge ünce iki çeşit uzantısı olur ve bölünmesine imkân kalmaz. 1. Gövde kısmı Nöronun gövde kısmı değişik büyüklüktedir; çapı 5 mikrondan (beyincik hücreleri) 130 mikrona ...

B.L.A. IX — 27 NOURRISSON (Jean Felix), fransız filozofu (Thiers 1825-Paris 1899). Felsefe profesörlüğü, genel müfettişlik yaptı (1871-1873). 1874’te Collège de France’ta modern felsefe dersleri verdi. Tarih ve felsefeyle ilgili birçok eser yazdı

NÖROM1YELİT NÖROM1YELİT i (fr neuromyelite). Oftalmoloji. Göz nöromiyeliti, göz siniri iltihabından önce, onunla birlikte veya ondan sonra görülen had ve yaygın miyelit. (L)

Dora Baltea Novara ili, 501100 nüf. ü990YFD’dan İsviçre sınırına, Dora Bal-tea’dan Ticino ve Maggiore gölüne kadar uzanan ilin gelir kaynaklan çeşitlidir (pirinç tanmı, bağcılık, dokuma sanayii, hidroelektrik santralı). (Bk. EKCÎTJD • Tarih. Sezar’ın kurduğu bir koloni olan ve Roma İmparatorluğu devrinde işlek bir pazar yeri haline gelen Novara, önce Ra-dagais (405) sonra Attilâ tarafından (452) yıkıldı. XI. yy. sonunda komün ...

NÖROLOJİ NÖROLOJİ i. (fr. neurologie). Sini/ sistemini inceleyen bilim. [| Sinir sisteminin anatomi, fizyoloji ve patolojisiyle uğraşan tıp dalı. — ANSiKL. Nöroloji, XIX. yüzyılın babında Bayie, Parkinson gibi klinikçiler, Ma-gendie, Flourens gibi fizyologlar sayesinde bilimsel safhaya girdi, Charcot zamanında, ^anatomi ve klinik» metodunun uygulanmağa başlanmasıyle, büyük bir başarıya ulaştı; bu metot önce Dljerine, sonra Ba-binski tarafından geliştirildi. Claude Bernard, sepmatik ...

NÖROLOG NÖROLOG i. (fr. rıeurologue). özeıııkle sinir hastalıklarını inceleyen ve tedavi eden hekim. (L)

NOVA LİSBOA NOVA LİSBOA, esk. Huambo, Orta Angola’da şehir, Benguela demiryolu üzerinde 203 000 nüf. Bir tarım pazan olan şehrin Angola’nm başkenti olması tasarlanmıştır. (Bk. EKCmT3). NOVARA, İtalya’da şehir, Piemonte’de, il idare merkezi. Fo ırmağının kolu Ajrogna kıyısında; 102 000 nüf. (1990). Ticarpt ıvle:-kezi. Kimya ve açkuma (sunî elyat) sanayii. Basımevleri. —

NÖROLEPTİK NÖROLEPTiK sıf. ve i. (fr. neurolepti-que)“. Tedavide, sinir ağrılarını dindirici maddelere denir — – ANSiKL. Nöroieptik’ler, uyuşturucu etki yapmadan ağrıları dindirir; bu bakımdan müsekkinlerden farklıdır. Farmakolojik bakımdan nöıoleptik ilâçların başlıca özelliği, çırpınmaları ve saldırganlığı ortadan kaldırması, had ve müzmin psikoz durumlarını gitgide hafifletmesidir. Bunlar aynı zamanda anestezide ve sinir bozukluklarına yol açan birçok hastalığın teda isinde de kullanılır. Başlıca ...

Heinrich Von Ofterdingen 1799-1800 Yıllarında Jena’da F. Schlegel ve Tieck’in katıldığı romantik grup üzerinde büyük bir etkisi oldu: Heinrich Von Ofterdingen (1802’-de yayımlandı) adlı romanını yazmağa başladıysa da, bitiremeden öldü. Ayrıca, kaynağını baştan başa duygusal bir dindarlıktan alan Geistlichen Lieder (Dinî Şarkılar) ile Hıristiyanlığın köklü birliğine olan inancını dile getiren Die Christenheit Oder Europe (Hıristiyanlık veya Avrupa) [1799] adlı eserleri ...

NÖROLENGÜİSTİK NÖROLENGÜİSTİK i. (fr. neurolinguistique). Dil bozukluklarının anatomik ve klinik tipleriyle dildeki ifadeleri arasındaki ilişkileri inceleyen dal. — ANSiKL. Nörolengüistik’in temel varsayımına göre, nörolog tarafından, beyindeki lezyonun yerine ve yapısına göre belirlenen patolojik tiplerle, sözlü ifadedeki bozukluk şekilleri arasında anlamlı bir ilişki vardır. Nörolengüistik, korteksteki lez-yonlardan ileri gelen, el kol hareketlerinde (apraksiler) veya nesnelerin, renklerin ve biçimlerin tanınmasında (agnozi) beliren ...

NÖROKERATİN NÖROKERATİN i. (fr. neurokeratine). Biyokim. Sinir dokusunda bulunan ve sinir tellerinin kılıfını meydana getiren özel keratin. (L) NöROKRîNi i. (fr. neurocrinie). İçsalgı bil. îçsalgı bezlerinde, özellikle hipotala-nus ve hipofiz bezlerinde oluşan salgıların doğrudan doğruya sinir merkezlerine yayılması. (L)

NOVALİS (Friedrich, hardenberg baronu   NOVALİS (Friedrich, hardenberg baronu, — denir), alman şairi (Wiederstedt, Mansfeld kontluğu 1772-Weissenfels 1801). Soylu bir ailedendi, öğrenimini Jena’da yaptı ve Schiller’in tarih derslerini izledi, Schlegel kardeşler ve Fichte ile tanıştı, onun idealizminin büyük ölçüde etkisinde kaldı. Nişanlısı Sophie von Kühn’ün on beş yaşında ölümü (1797), bütün eserlerinde görülen mistik coşkunluğa ve «büyüsel idealizmce daha fazla ...

NOVA KİLİT i. (fr. novaculite)   NOVAKÜLİT i. (fr. novaculite). Grena bakımından zengin kuvarstan meydana gelen çok ince taneli ve çok sert şist; nova-külitler, usturaların bilenmesinde biley taşı olarak kullanılır.

NOVARA ¡1 ; Casa hikâyelerle edebiyat hayatına atıldı. Daha çok romanlanyle tanındı: Jan Jilek (1904); Jirji Şmatlan (1906); Deti Çlşteho, Ziveho [1909]. Bu romanlarında, halk ruhunda yaşayan din duygusunun çeşitli yönlerini dile getirdi. (L) NOVAKOVİÇ (Stoyan), sırp siyaset adamı (Şabac 1842-Niş 1915). Eğitim bakanı oldu (1873-1874 ve 1880), ilköğretime yeni bir düzen verdi. İçişleri bakanlığına (1884), sonra hükümet başkanlığına (1895-1909) ...

KUMDA KAHVE  Dünyanın dört bir yanında kahvenin farklı adları tadları  çeşitleri kültürleri var Ancak Türk kahvesi çekilmesi pişirilmesi ve sunumuyla hepsinden farklıdır Birbirinden özel fincanlar ve cezvelerle ekipmanı tamamlanan kahveyi pişirmeden önce kahvenizi nasıl içersiniz diye sorulur Kimi sade kimi orta şekerli Türk kahvesi öyle hemen çabucak da pişmiyor. Cezvede karıştırılıp ateşe sürülen kahvenin ilk köpüğü 1.5-2 dakikada oluşuyor. Kabaran köpük fincana dökülüp bir ...