i. (İskoç9tan iskoç-ça). Leng. iskoçya’da konuşulan dil veya iskoçya Ga- elcesi. — ansİkl. Leng. iskoçça (Gaidhelach), gerçekte, V. yy.dan itibaren, daha önce brit- ton dili konuşan Pictus’lar tarafından işgal edilen bir bölgede konuşulmağa başlayan bir İrlanda lehçesidir. Kelt dillerinin Goidelce dalına özgü nitelikler, bazı özelliklere rağmen, hâlâ kelime hâzinesi ve fonetik alanında göze çarpar ve iskoççayı bugün anadilden ayırır, iskoçya ...

i. (ing. Scotch’tan). Iskoçya halkından olan kimse. || [İsim tamlamalarında] iskoçya ile ilgili: İskoç viskisi.. — Fels. İskoç okulu. Bu okul, Locke’un ampirizmine karşı tepki göstermeğe çabalayan İskoç düşünürlerinin grubundan meydana gelmiştir. Kurucusu Hutcheson, anlık ve iradeye felsefenin temelleri olarak güzel duyusu ile iyi duyusunu ekler. Adam Smith (Ahlâk Duygularının Teorisi, 1759) ahlâkı duygudaşlık üstüne kurar. Thomas Reid sağduyuya üstünlük ...

i. (fr. scleroscope’ tan). Bir cismin sertlik derecesini, bu cisim üzerine düşürülen çok sert çelikten bir bilya- nın zıplama yüksekliğini ölçerek belirleyen âlet, (l)

i. (fr. sclerometre’den). Fiz. Bir cismin sertliğini, bu cismi sivri bir uçla çizmek için harcanan kuvvetten yararlanarak ölçen âlet. (Eşanl. sertlîkölçer.) W

M.ö. VIII. ve VII. yy.larda Orta Asya’dan Güney Rusya’ya göç ederek burada imparatorluk kuran bir bozkır kav- mi. Yunanlılar bu kavme İskit, Persler de Saka adını vermişlerdir. Iskitler hakkında son yüzyıllara kadar yalnız Herodotos’un verdiği bilgiler vardı. Herodotos çeşitli İskit boylarının adlarını sayar: Callipidae, Ala- zone, Arotere, Neuri, Androfogi ve Me- lanchlaeni. Son zamanlarda rus bilgini ve arkeologlarının Sibirya’da yaptıkları ...

(Server Rifat), türk gazetecisi vp yazan (İstanbul 1894-av.v. 1975) Ortaokul öğrencisi iken karikatür ve yazılarıyle, dergilerde imzası görüldü. Birinci Dünya savaşına ve Millî mücadeleye katıldı. Konya’da gazeteciliğe başladı (1921). Ankara’da gündelik Ankara Gazetesini çıkardı (1927). Matbuat Umum müdürlüğünde çalışırken (1934-1943) gazete ve dergilerde de yazılar yazdı. Genel müdürlük adına, beş yıl Radyo dergisini çıkardı (1941-1946); Ayın Tarihi ile öteki yayınlara ...

i. (fr. ischio-pubioto- mıe’den). Kadın-doğum. Çatı kemiğinin yatay kısmı ile iskion’un dikey parçasını kesme ameliyatı; doğumu kolaylaştırmak ama- cıyle yapılır, (l)

(yun. k.). Anat. Kalça kemiğini teşkil eden üç kemikten biri, kalça kemiğinin alt arka kısmını meydana getirir; en büyük parçası iskion tümseğidir, (oturga kem iği de denir.) || İskion tümseği, kalça kemiğinin alt-arka kısmındaki çıkıntı. (Oturur vaziyette vücut bu tümsek üzerine dayanır.) [l]

sıf. ve i. (iischiocaver- no sus). Anat. Apışarasında bulunan küçük bir kas; kamışın dikilmesine yardım eder. (l )

İç Anadolu bölgesinde (Corum ili) ilçe merkezi küçük şehir; 19 694 nüf. iç Anadolu ile Karadeniz bölgesini ayıran dağlardan çıkan, Kızılırmak’a inen bir dere kenarında; yüksl. 800 m. Çorum’un 57 km kuzeybatısındadır. 11 merkezinden is- kilip’e gelen yol buradan itibaren keskin virajlarla dağları aşarak daha kuzeydeki Devrez vâdisini boylayan yola kavuşur. İskilip, Çorum iline bağlı olan ilçe merkezleri arasında Sungurlu’dan ...

Bulgaristan’da ırmak, Tuna’nın kolu (sağ kıyı); 300 km. Rila küt Foto. Hürriyet arşivi (MEYDAN) leşinde doğan iskır, Samokov ovasını sular ve Balkan dağlarını, Sofya – Plevne demiryolunun izlediği dar boğazlarla aşar. Sulama işlerinde yararlanılan büyük baraj. Eskiçağda adı Oesus idi. (l)

Yun. mit. Hermes’in torunu. Olympia’da otururdu. Şehri açlıktan kurtarmak için kendini feda etti. Mezarı Stadion yakınlarındaydı, (l)

i. (yun. skathi’den). Güzel sesli küçük ötücü kuş. (Boyu 10-11 sm [İlmî adı Parus ater. Baştankaragillerden.] — ansİKl. İskete Kuzey yarımkürede, Avrasya’nın ve Afrika’nın kuzeyinde çok yaygın bir kuştur. Rengi mavi parıltılı siyahtır. Başının iki yanında ve ensesinde beyaz birer leke bulunur. Ormanlarda, bağlık bahçelik yerlerde yaşar. Zararlı böcekleri yediği için çok faydalıdır, (l)

Akdeniz’in doğu kesiminde körfez; Amanos dağları, Misis tepeleri ve Ceyhan deltası arasında. Batı kıyısı oldukça girintili çıkıntılı, sığ ve alçak, Amanos dağları önündeki yalı ovasına komşu olan doğu kıyısı düzdür. İskenderun şehri körfezin doğu kıyısında hafif bir çıkıntının siperinde kurulmuştur. Kuzeyinde Yumurtalık (Ayas) koyu bulunur. Dörtyol ve Payas kentleri de doğuda kıyıdan biraz içeride, dağların eteğinde yer alır, (m)

Akdeniz bölgesinde (Hatay ili) ilçe merkezi şehir ve liman; 154 807 nüf. (iftfln). Şehir İskenderun körfezi’nin doğu kıyısında Amanos dağlan önünde tir Foto. Turizm-Tanıtma (MEYDAN) * İSK yalı ovasında kurulmuştur. Anadolu demiryollarına Toprakkale’de bağlandığı gibi, işlek Adana-Antakya karayolu buradan geçer ve Belen geçitini aşarak şehri il merkezine bağlar. Şehrin yalı boyundan, hurma ağaçlarıyle süslü geniş Atatürk bulvarı geçer ve planında ...

İstanbul’da, Fatih semtinin, Sarı güzel mahallesinde mescit. (Terkim mescidi de denir). Bayezid IFnin vezirlerinden İskender Paşa yaptırdı (yaklş. ol. 1505). Kare planlı cami, kasnağı pencereli bir kubbeyle örtülüdür. Son cemaat yeri üç kubbelidir. Mimberi, Kemankeş Mustafa Paşa yaptırmıştır. Zamanla harap o- lan mescit, 1887 yılında ve son zamanlarda onarıldı, (m)

türk devlet adamı (öl. Özi 1618). Tiryaki Haşan Paşanın kethüdası. Kanije mutasarrıfı ve Bosna valisi oldu (1612). Erdel beyi Batori Gabor ile savaştı. Batori kaçınca Batlen Gabor’ukral yaptı. Rusların voyvoda tayin ettikleri Korski’nin üzerine yürüyerek onu esir etti. Stephan Tomşa’yı voyvodalığa getirdi (1616). Boğdan üzerindeki baskılarını artıran Lehlilere karşı harekete geçti ve onları anlaşma yapmağa zorladı. Bosna antlaşması ile (1617) ...

blş. i. Ed. Esk. İslâm edebiyatının ortak mesnevî (hikâye) konularından biri. Bk. ansİkl. — asnİkl. Iskendername’lcv Makedonya kralı Büyük İskender’in efsanevî hayat hikâyesini ve serüvenini konu edinir. İskender’in Asya seferini, âbıhayat (ölümsüzlük suyu) çeşmesini bulmak için yaptığı anlatılır. Iskendername’lerde İskender’in gerçek tarihî kişiliği kaybolmuş, yerini doğu mistisizminin etkisinde efsanevî bir kahraman almıştır. İskender’in hayatı hakkında yararlanılan kaynaklar arasında, M. S. ...

karakoyunlu hükümdarı (öl. Nahcivan 1437). Karakoyunlu hükümdarı Koca Yusuf Beyin oğlu. Babasının ölümü (1420) üzerine hükümdar oldu. Timur’un oğlu Şahruh ile yaptığı savaşta yenildi (1421). Bunun üzerine kardeşi Isfe- han Mirza hükümdarlığını ilân etti. Şah- ruh’un Azerbaycan’a dönmesinden sonra İskender Mirza, Tebriz’e girerek kardeşini yenilgiye uğrattı; hükümdarlığını yeniden elde etti. Bitlis ve Ahlat’ı aldı. Şemahi ve Şirvan’a akınlar yaptı. Timuroğulları ...

Sayda’da (Fenike), Osman Hamdi Bey tarafından krallar nekropolün- de (mezarlık) bulunan (1887) 21 lahitten biri. Mezar soyguncularının tahrip ettiği lahit, parçalar halinde İstanbul’a getirildi ve birleştirildi. Yunanistan’ın ünlü pentelikon mermerinden yapılmış olan lahitte boya da kullanılmıştır. Bir tekne ve bir kapaktan meydana gelir. Yüksekliği 2,12. uzunluğu 3,18, genişliği 1,67 m’dir. Lahtin şekil ve üslûbu tamamıyle bir yunan tapınağına benzer. Uzun ...