BAHREYN
DEVLETİN ADI……………. Bahreyn Devleti
BÂŞŞEHRİ……………………………………..Manama
NÜFÛSU…………………………………………516.000
YÜZÖLÇÜMÜ…….. ………………………..661 km2
RESMÎ DİLİ……………………………………..Arapça
DÎNİ………………………………………………….. İslâm
PARA BİRİMİ……………………….Bahreyn Dinarı
Basra Körfezindeki adalar topluluğunda kurulan
küçük bir körfez devleti. Suudi Arabistan’ın
21 km doğusunda yer alır.
Târihi
Bahreyn Adaları, târih boyunca ticârî ve stratejik
öneme sâhib olmuştur. 1520’den 1602 yılma
kadar Portekizlilerin işgâlinde, 1602 yılından 1783
yılına kadar Safevîlerin kontrolü altında kaldı.
1783 yılında, şu anda iş başında bulunan halîfe âilesi
idâreyi ele geçirdi. On dokuzuncu yüzyılda
İran, Mısır ve devlet kurmak için çalışan Suudîler
ele geçirmeye çalışmışlarsa da, İngilizler daha
atik davranarak Halîfe ailesi ile 1820’de bir dostluk
anlaşması imzâladılar. Bu vesîle ile bölgenin
zengin kaynaklarına göz diken İngiltere burayı
sömürge hâline getirdi ve uzun seneler tabiî kaynaklarından
istifâde etti. Aynı zamanda da köle ticâreti
yaptı. Uzun yıllar İngiliz sömürgesi olarak
kaldı. Nihâyet 1972 yılında Katar’la berâber bağımsızlığını
îlân etti. 1973 yılında anayasası yürürlüğe
kondu. 1991’de çıkan Körfez Savaşı sırasında
müttefiklerin safında yer aldı.
Fizikî Yapı
Bahreyn 3 büyük adadan meydana gelir. En
büyük adası Bahreyn Adası olup, 48 km uzunluğunda
ve 19,3 km genişliğindedir. Başşehri Manama,
bu ada üzerinde yer alır. Diğer büyük adaları
Muharrak ve Sitra’dır. Kıyıları nakliyat ve gemilerin
yaklaşması için elverişlidir. Adalar genel
olarak denizden fazla yüksek değildir. En yüksek
yeri 137 m ile Bahreyn Adasındaki bir tepedir.
İklim
Bahreyn Adalarında iklim, yazları sıcak ve
nemli, kışları serin ve yağışlıdır. Yazın aylık sıcaklık
ortalaması 29°C’nin üstündedir. Senelik yağış
ortalaması 76 milimetredir. Adada çok az vahşî
hayvan vardır. Bunlar arasında ceylan, yabânî
tavşan, kertenkele vb. sayılabilir. Kışın buraya
göç eden pek az sayıda kuş türleri vardır.Nüfus ve Sosyal Hayat
Nüfus genellikle Bedevilerden teşekkül eder.
Hindistan’dan, Pakistan’dan, İran’dan, Avrupa ve
Amerika’dan gelen çeşitli insanlar da vardır. Bunlar
140.000 civârındadır. Nüfus hızla artmaktadır.
Nüfûsu 516.000 olup, yöneticiler dâhil halkın
yansı sünnîdir. Diğer yarısının çoğu şiîdir. Geri kalanlar
da çeşitli dinlere mensuptur. Resmî dili
Arapçadır. Okur-yazar oranı % 75,1’dir. Diğer İslâm
ülkelerinde olduğu gibi, burada da İngilizler,
yıllarca halkın inanç ve kültürünü bozmak için
uğraşmışlar, bozuk fikirleri aralarına sokmuşlardır.
Bu devletin de yıllarca geri kalmasına sebeb olmuşlardır.
Siyâsî Hayat
Bahreyn bir nevî sultanlık şeklinde olan şeyhlikle
idâre edilir. Üst idârî kademelerde halîfe âilesinden
biri bulunur. Mahallî idârelerdeki meclis
üyelerinin yarısını şeyh âilesi tâyin eder, yarısı
da seçimle gelir. Şeyhlik babadan oğula geçer.
Ekonomi
Bahreyn bir petrol ülkesidir. 1920’li yıllardan îtibâren
petrol kuyuları yabancı şirketler tarafından işletilmeye
başlamıştı. Uzun zaman yabancı şirketler
tarafından çalıştırılan petrolün büyük hissesi, ancak
1975 yılında Bahreyn’in eline geçti. Sitra’da modem
bir petrol rafinerisi vardır. Senede 25 milyon varil
ham petrol üretilir ve 11 milyon tonunu işler. Devlet
gelirlerinin % 80’ini petrol teşkil eder.
Bahreyn’de petrolden önce inci çıkarımı başta
gelirdi. Kalitesi çok yüksekti. Organizasyon
eksikliği ve dış pazarlara açılamama sebepleriyle
inci üretimi İkinci Dünyâ Savaşından sonra düşmüştür.
Gemicilik, gemi yapımı ve mobilyacılık
ileri gitmiştir. Bahreyn’in üçte ikisinde tatlı su
yoktur. Geri kalan kısmı da kumlu ve kireçli topraklarla
kaplı olup, çok az kısmı zirâate elverişlidir.
Ülkede kişi başına düşen millî gelir, 6360 dolardır.
BAHREYN
28
Eki