BASİT MİNERAL GÜBRELER

Amonyum sülfat, kükürt isteyen ekinleri verimli kılmada yararlıdır (baklagiller, turpgiller). Kalsiyum siyanamit çayırlar için önerilir; üreye gelince, suda kolayca çözünmesi nedeniyle, yapraklar üstüne püskürtmede (tek başına ya da asalaklara karşı kullanılan maddelerle birlikte) ve verim artırıcı sulamalarda kullanılır. Azotlu gübrelere, çabuk etki istendiğinde, başvurulur. Koruma kolaylığı ve kullanma uygunluğun-
AZOTLÜ GÜBRELER
POTASYUMLU GÜBRELER
Yapısı Azot % öbür maddeler %

dan ötürü en çok kullanılan gübrelerin başında da .amonyum nitratlar gelir.
Doğal fosfatlar da verimi artırmada etkilidirler. Trikalsiyum fosfat biçimi suda çözünmez. Doğal fosfatların çözünmesi toprağın asitli ve organik maddeler açısından zengin olmasına bağlıdır. Cüruflar, alkalileştirici özelliklerinden ve kolay çözünebilirlikle-rinden ötürü,kireç açısından yoksul topraklar için aranan gübre türleridir. Bunlar her çeşit ekin açısından, özellikle asitli topraklarda, çayırlarda ve ormanların veriminin artırılmasında çok elverişlidirler. Bitkiler tarafından hemen özümlenebilen süperfosfatlar, her çeşit toprak ve ekine uygundur.
Potasyum klorür de tarım açısından yararlıdır ve ekimden yalnızca iki-üç
hafta önce toprağa atılır. Klor ve s yum içermeyen potasyum süli tütün ekimi için elverişlidir.
BİLEŞİK GÜBRELER
Bileşik gübreler 2 ya da 3 temel ı ment (N,P ve K) içerirler. Üretim y temlerine göre karışım gübreleri kompleks gübreler ayırt edilir. Ki şım gübreleri, katı haldeki elemen rin mekanik karışımı yoluyla e edilir. Kompleks gübrelerse do fosfatlar, amonyak, nitrik asit, sü rik asit, fosforik asit, potasyum 1 rür gibi temel maddelerin kimyf tepkimesiyle hazırlanırlar. Bileşik gübreler arasında, karıı (potasyumlu cüruf) ya da kompl (amonyum fosfat, vb.) halinde öli len ve iki elementli gübreler ile N,î

SIVI GÜBRELER
Sıvı gübreler çok çeşitli olabilirler: Seyreltik amonyak çözeltileri: % 20-25 oranında azot içeren üre çözeltileri; % 26 azot içeren üre, amonyum sülfat ve amonyum nitrat çözeltileri; özellikle de % 36-40 azot içeren üre ve amonyum nitrat çözeltileri.
Azot, fosforik asit ve potasın birleştirilmesiyle, iki elementli ve üç elementli başka çözeltiler de elde edilir. Bu sıvı gübreler, uygulama kolaylıklarından ötürü çok sık kullanılırlar.
OLİGO-ELEMENTLER
Bitkiler için gerekli olan bu elementler toprakta çok az miktarlarda bulunurlar. Aralarından birinin ya da birkaçının eksikliği,gelişme yetersizliklerine ve verim düşüklüğüne yol açan bitki hastalıklarına neden olur. Öte yandan, çok miktarda bulunmaları da zehirlenmelere yol açar. Bu
marn ve kireç
potasyum tuzları -cüruf — ■■
dikalsiyum fosfat amonyum suitat organik gübreler ‘kalsiyum nitrat — K ve Na nitrat — siyanamit — süper

her zaman yapılabilen karışım
Olası gübre karışımları çizelgesi: Bütün gübreler birlikte kullanılamazlar.
elementlerden bazıları organik ya da mineral gübreler tarafından taşınırlar. Her şeyden önce, eksik olan elementleri belirlemek ve bunları topra-
ğa doğrudan (sodyum borat, b sülfat, vb.) ya da yapraklara kürtme yoluyla (demir, manga çinko sülfatlar) sağlamak gereki
Ruhbilimde, I3.ire.yi, belli amaçlara,, yönlere, ereklikîere ilen ve bu özlemlere uyan davranışlar doğuran şeyleri belirtmede kullanılan genel terim. Çağdaş ruhbilimde, geniş bir kapsam kazanmış olan güdülenme terimi, ..insan ya da hayvan davranışlarının temelinde yatan,bilinçli ya da bilinçsiz duygulanma güçlerinin tümünü dile getirir. .Bunlar, gereksinimler, dürtüler, içtepiler, eğilimler, ilgiler, heyecanlar ve duygulardır.Güdülen-melerin incelenmesi, eski yetiler ruhbiliminin, “duygulanma yaşamı” diye adlandırdığı ve zekâ ile iradeye karşıt olarak ele aldığı bütün karmaşık ruhsal etkenleri kapsar. Bütün davranışları, uyarılar ve yanıtlar açısından açıklamaya ve içebakış ruhbiliminden alınan kavramların sayısını azaltmaya yönelen davranışçı ruhbi-lim okulu araştırmacıları, güdülenme terimini eleştiri konusu yapmışlardır.
Ama belli bir uyarı, otomatik olarak aynı yanıtı ortaya çıkarmaz ve Pavlov’un köpeği, ancak aç olduğu zaman salya salgılar. Bundan ötürü, insan davranışları karmaşıklaştıkça, bu farkları açıklayabilmek için karmaşık iç tepkileri ve etkenleri göz önüne almak zorunluğu doğmuştur.
BİR GÜDÜLENME RUHBİLİMİNİN İLKELERİ
Dar anlamda davranışçılık bir yana
bırakılacak olursa, ruhbilimin günümüzdeki çeşitli okulları, güdülenme konusunda belli birtakım ilkeler üstünde görüş birliğine varmışlardır. Bu ilkelerin birincisi şudur: Herhangi bir insan davranışının, bir ya da daha fazla güdülenmesi, vardır. İkincisiyse, kişinin kendi güdülenmeleri konusundaki bilincinin çoğunlukla yanılgılı olmasıdır. Psikanaliz, bilinçli güdülenmeleri® karışan ve rahatsızlıklara yol açmaktan da geri kalmayan bilinçdışı güdülenmelerin var olduğunu yeterince göstermiştir. Freud, bazı başarısız hareketlerin (boşa giden davranışlar, dil sürçmeleri, kişi adlarının ya da tasarıların unutulması), bilinçli olarak dile getirilen isteğin, kişi farkında olmadan, ters yönde etki gösteren bir itki tarafından engellenmesiyle açıklanabileceğini açık seçik bir biçimde ortaya koymuştur. -Gene psikanaliz, engelleme kavramının önemini aydınlatmıştır. Güçlü bir biçimde güdülenmiş bir eylemin karşısına, gerçekleşmesini önleyen bir durum çıktığı zaman bir engelleme gerçekleşir. Engelleme, saldırganlığın başlıca kaynağıdır ve saldırganlık güdülenmenin gücüne göre belirlenir. Engellerin çoğunlukla içsel olduğu (üstbeni oluşturan toplumsal ve ahlaksal yasaklamalar) ve saldırganlığın benliğe yönelik olabileceği (kendi kendini cezalandırma) gibi başkalarına da yönelik olabileceği göz önüne alı-
nırsa, birçok insan davranışın özellikle nevrozlu davranışları e lamak olanaklı duruma gelir. Bur dolayı kişinin ussallaştırmalar ve gizlemelerinin ardındaki ge güdülenmeleri, uygulanması çoj lukla güç olan belli birtakım tek lerle saptayıp ortaya çıkarmak ruhbilimciye ya da psikanaliz düşer (kişinin bu gerçek güdüleı leri saklamasının nedeni, saygı 1 ması gerektiğini düşündüğü değe le bu güdülenimlerin çatış sidir).
TOPLUMSAL
GÜDÜLENMELER
Temel fizyolojik gereksinimleri kes bilir: Beslenme, acıdan kaçıı dinlenme, uyku, cinsellik. Ru güdülenmelerse daha az bilinmı dir. Birey, sevgiye, ruhsal güver kişiliğinin değerlendirilmesine meğe duyduğu kadar gereks: duyar. Ayrıca, belli ‘bir topluİı üyelerinin tümünde görülen oı laşa toplumsal güdülenmeler va Üyeler, bu güdülenmelerle toplu bağlı olduklarını ortaya koya Topluluk içinde gurur ve dayan: duyguları gelişir; bunlara, toplı tan olmayan kişilere karşı göste düşmanlık ve küçümseme tavı eşlik eder. Topluluk törenleri ve lerileriyle daha canlı hale getiri leri zaman da bu güdülenm
: >v =•:■«■
topluluğun birliğini pekiştirme yönünde etki yapar .Ama bu içsel güdü-lenmeler arasında farklar vardır: Bazı bireyler, topluluğun öbür üyelerinin ilgilerini yönelttikleri nesnelerdir (önderler, elebâşları ya da bunun tersine, her şeyde kabahatli bulunan kişiler).
Sosyometri, sosyogramlar aracılığıyla bu ilgilerin dağılımını nicel olarak belirtmeye yönelir.