BEYLERBEYİ SARAYI

BEYLERBEYİ SARAYI; İstanbul Boğazmda,
Beylerbey i’nde yaptırılan muhteşem saray. Sarayın
bulunduğu yerde daha önceleri Birinci Ahmed
Handan kalma bir ahşap saray vardı. Harâb
olan bu sarayın yerine, İkinci Mahmûd Han yeni
bir saray yaptırdı. Bu saray çıkan bir yangında tamâmen
yok olduğundan, yerine Sultân Abdülazîz
tarafından yeni bir saray yaptırıldı. Baştanbaşa
beyaz mermerden olan bu sarayı 1865 yılında
Mîmâr Serkiz (Balyan) kalfa yaptı. Abdülazîz Han
Beylerbeyi Câmiinde Cumâ namazını kıldıktan
sonra merâsimle buraya girmişti.
Sarayın boğaza bakan tarafı çok sâde, iç kısımlar
ise akıllara durgunluk verecek şekilde süslüdür.
Saray, Rönesans ve Barok üslûbuna göre
mermer ve küfeki taşlarıyla yapılmıştır. Sarayın üç
tarafında mermer merdivenli üç kapısı vardır. Sarayda
6 büyük salon ve 24 oda bulunmaktadır. Binâmn
içinde ve ortasında on altı mermer sütunlu
büyük bir havuz yer alır. Bu havuzun karşısında zarîf
bir çifte merdivenle üst kata çıkılır. Boğaziçi tarafında
da mermer merdivenli bir kapı vardır. Odaları,
salonları, tavanları yaldızlı nakışlar ve yazılarla
tezyîn edilmiştir. Havuzların ve üst kattaki hamamın
mermerleri dantela gibi örülü nefis eserlerdir.
Bahçesi ise setler şeklinde olup, her setin boğaz
görünüşü başka ve çok güzeldir. Burada muhtelif
cins hayvanların bulunduğu bir hayvânât bahçesi
yapılmıştır.
Abdülazîz Han, yazları ekserî burada otururdu.
Yabancı devlet adamlarını kabûl ettiği salondaki
koltuklarının yanında sırtını okşadığı çok
heybetli bir aslan da bulunurdu. Heybetli görünüşü
ile Sultan Azîz ve hemen yanındaki aslanı görenler
gayri ihtiyârî titrerlerdi. Fransa İmparatoriçesi
Öjeni, Avusturya İmparatoru Fransuva Josef
ve İran Şahı Nasirüddîn, İstanbul’a geldikleri zaman
oturmaları için bu saray tahsis edilmiştir.