BOZDOĞAN KEMERİ; İstanbul’da Şehzâdebaşı ile Fâtih arasında, Aksaray’dan Unkapa- nı’na giden yolu kesen ve Kırkçeşme kemeri veya Valens kemeri diye de anılan su kemeri. Kemer, Bizans İmparatoru Valentius devrinde inşâ edilmiştir. Romalılar devrinde Hadrianus’un şehirde bâzı su tesisleri yaptırdığı bilinmekteyse de bu kemerin daha sonra 364-378 yılları arasında yaptırıldığı kabul edilmektedir. Kemerin inşâ sebebi Bâyezîd ile Fâtih semtleri arasındaki çukurun ortadan kaldırılarak şimdiki üniversitenin bahçesindeki büyük havuza su depolamaktır. İnşâsından sonra çeşitli tahrîbâta uğrayan su kemeri, Bizans devrinde Justinianus, İkinci Justi- nus, Konstantino ve İkinci Basileus tarafından tâ- mir ettirildi. Osmanlılar devrinde, Fâtih Sultan Mehmed zamânmda Eski Saray ve Kırkçeşme Mahallesinin su ihtiyâcını karşılamak için bâzı değişikliklerle tâ- mirât yapıldı ve Halkalı sularının nakli işinde kullanıldı. 1509’da vukû bulan ve halk arasında “Küçük Kıyâmet” olarak bilinen.büyük depremde kemerin Şehzâde Câmii yakınındaki kısmı yıkıldı. Kânûnî Sultan Süleymân zamânmda Mîmâr Sinân tarafından büyük bir tâmirât yapıldı. Kemerin üzerindeki bir kitâbeden kemerin Sultan İkinci Mustafa devrinde de bir bölümünün tâmir gördüğü anlaşılmaktadır.
Bugün kemerin aşağı yukarı 800 metrelik bir kısmı ayaktadır. Şimdiki hâliyle eksik olan kemerin iki ucundan ve ortasından bâzı kısımlar harâb olmuştur. Bâzı gözlerdeki yıkılma tehlikesine karşı içi örülmüştür. 1988 senesinde tâmirine başlanmış ve 1990’da bitirilmiştir. Valentinus devrinden kalma kısımlar Fâtih Câmii tarafından 1 ilâ 40 ve 46 ilâ 51 ‘inci gözler arasıdır. Kânûnî devrinde ise 50 ilâ 52. gözler arası tâmir ettirilmiştir.
Kemer açıklığı 4 m, ayak kalınlığı 5,70 metredir. Genişliği Fâtih’te 3,40 m, 25. kemer yakınlarında 5,65 metre, Şehzâdebaşı tarafında ise 4,30 metredir. Denizden en yüksek noktası 63,50 metredir. Zeminden yüksekliği 18,50 metredir. İki sıra kemerden meydana gelmiştir. Birinci sıranın kemer ve ayakları kesme taş ikinci sıra ise moloz taşlardan meydana gelmiştir. İkinci sırada dördüncü ve yedinci taş sıraları demir kenetlerle birbirine tutturulmuştur.
Valens kemeri adıyla da bilinen Bozdoğan kemerinin, gece Unkapanı tarafından görünüşü.