Brusewitz, Axe

Brusewitz, Axel (Karl Adolf) (d. 9 Haziran 1881, Vichtiş, Finlandiya – ö. 30 Eylül 1950, Uppsala, İsveç), İsveçli siyasetbilimci. İsveç anayasa tarihi ve İsviçre halk demokrasisi konularındaki uzmanlığıyla tanınır.. . Aslen İsveçli olan ailesiyle Finlandiya’dan İsveç’e göç eden Brusewitz, Uppsala Üniversitesi’ni bitirdikten sonra siyasetbilimi dalında ders vermeye başladı (1913). 1906-20 arasında Uppsala’nm il arşivlerinde asistan olarak çalıştı; 1919-23 arasında da yüksekokul öretmenliği yaptı. 1923’te Uppsala Üniversitesi’nin Skytteansk retorik ve siyasetbilimi kürsüsünde profesör oldu ve 1947’ye değin bu görevde kaldı. Hükümetçe atanan genel oy komisyonunun önde gelen üyeleri arasında yer aldı. Ayrıca önemli parlamento komisyonlanna danışmanlık yaptı. Brusewitz’in doktora tezi Representationsfrâgan vid 1809-10 ârs Riksdag (1913; 1809-10 İsveç Parlamentosü’nda Temsil Sorunu) ve Studier över 1809 ârs forfattningskris (1917; 1809 Anayasa Bunalımı Üzerine) adh kitabı, İsveç anayasa tarihi alanında devrim yaratan iki önemli yapıttır. Başta Fransız filozofu Montesquieu olmak üzere yabancı siyaset kuramcılarının İsveç anayasasını hazırlayanlar üzerindeki etkisini ortaya koyan Brusewitz, anayasanın ulusal birlikten çok, karşıt gruplar arasındaki uzlaşmayı yansıtan bir belge olduğunu ileri sürdü. İsveç hükümeti ve parlamentosunun dış siyaseti belirlemedeki rolleri, İngiliz parlamento tarihi ve İsveç ceza hukuku konularında da uzman olan Brusewitz’in önemli yapıtlarından biri de Folkomröstningsinstitutet i den schweiziska demokratieridir (1923; Genel Oy ve İsviçre Demokrasisi). Genel oy komisyonu için yazdığı bu yapıt, günümüzde bu konuda yazılmış en iyi kit