Caravaggio, İl

Caravaggio, İl
Venezuela’nm başkenti Caracas, Latin Amerika’nın en
modern kentlerinden biridir. 1970 yıllarından başlanarak,
öncelikle petrol dışsatımından elde edilen gelirlerle
gökdelenlerle ve görkemli yapılarla donatılmıştır.
sömürge döneminde hızla gelişti. 1811 ‘de Venezuela’nın
bağımsızlığının ilan edildiği (kent Simon Bolivar’ın
doğum yeridir) Caracas, 1812’de büyük bir depremle
aşağı yukarı bütünüyle yıkıldı (yaklaşık 12 000 kişi
öldü). Ama sonraki yüzyılda Caracas, gün geçtikçe artan
kahve ve kakao dışsatımı ve Avrupa’dan getirilen
malların dışalım merkezi olarak hızla yeniden gelişti.
Caragiale, İon Luca
Romen yazarı (Ploieşti yakını 1852 – Berlin 1912). Romanya’nın
en iyi tiyatro ve düzyazı yazarlarından biri
sayılan İon Luca Caragiale, tiyatro yazarlığına 1878’de
ilk yergili güldürüsü O Hoapte Furtonoasa’y\ (Fırtınalı
Bir Gece) Bükreş ‘te sahneleterek, peşpeşe komediler
(başlıca yapıtı Kayıp Mektup [O Scrisuare Pierduta,
1884], vb.) ve dramlar yazdı. 1890’dan sonra
kentsel ve kırsal yaşamı yergili bir biçimde gözler önüne
seren öyküler, ayrıca Doğu esinli masallar yazdı.
Caraglio, Gian İacopo
İtalyan baskı ustası, madalya yapımcısı ve değerli taş
oymacısı (Verona 150|Ö’e d.- Krakow 1565). Marcantonio
Raimondi’nin yanında yetişen Gian] İacopo Caraglio,
Raffaello,Tiziano, Michelangelo gibi İtalyan ustalarının
başyapıtlarının oyma baskılarıyla ün saldı. Roma’da,
Parma’da, Polonya’da Krakow sarayında
(1539’dan sonra) çalıştı.
İtalyan ressamı (Caravaggio, Lombardia 1573-Porto Ercole
1610). Bir duvarcı ustasının oğlu olan İl Caravaggio
(asıl adı Michelangelo Merisi’d\r), 12 yaşında babasıyla
Napoli’ye giderek, kendi kendine resim yapmayı öğrendi.
Milano’da doğayı, Venedik’te Giorgione, Tiziano
ve Veronese’nin yapıtlarını kopya edip, Roma’ya giderek,
geçimini sağlamak için Cesare d’Arpino’nun
atölyesine girdi. Kendi hesabına çalışmaya başlayınca
yapıtlarıyla büyük bir başarı kazanıp. Rönesans sonu
döneminin özenticiliğine tepki olarak yaptığı tablolarıyla
birçok yandaş topladı. Ama tutkulu mizacı yüzünden
birçok düşman da edindiği için birçok tablosu (Aziz
Matta, Bakire’nin Ölümü) geri çevrileli. Bir tartışma sonunda
Roma’dan kaçmak (1606) zorunda kalarak Napoli’ye
ve Malta’ya gitti. Tarikat başkanının portresini
yaparak, Malta şövalyeliğine yükseltildiyse de, bir tarikat
üyesiyle kavga ettiği için hapse atıldı. Kaçmayı başararak
Syracusa, Messina, Palermo yoluyla Napoli’ye
ulaşıp, Roma’ya giderken sıtmadan öldü.
Yapıtları gerek konuların seçimi, gerek ışığın yeni
kullanılışı bakımından çağında bir devrim yaratan İl Caravaggio,
her şeyden önce, kendinin de söylediği gibi,
“doğayı kopya etmek” istemiştir. Bu yüzden, yaşamın
gerçekliklerinin, karışık yaşamında karşılaştığı kişilerin
(Hile Yapan Oyuncu, Çingene Kadın), günlük yaşamdan
sahnelerin resmini yapmış, erkek bedenine hayranlığını
belirtmiş, insanın görkemliliğini yüceltmiş veİl Caravaggio, ünlü Mezara Yerleştirme tablosunda,
gerçekçilik etkileri, duygusal şiddet ve bakışımsız
kompozisyon gibi özgün üslubunu başarıyla kullanırken,
ışık ve gölgeden, dramatik bir etki uyandıracak biçimde
yararlanmıştır. (Vatikan müzesi, Roma.)