ÇERNENKO, Konstantin

ÇERNENKO, Konstantin; Sovyetler Birliği
Komünist Partisi genel sekreteri. 24 Eylül
1911’de bir Rus köylüsünün oğlu olarak merkezî
Sibirya’da doğdu. 1985’te Moskova’da öldü.
Gençliğinde komünist gençlik derneklerinin
üyesi oldu. Bu, ileride Komünist Partisine üye olmak
için ilk adımını teşkil etmekteydi. 1931’de partiye
katıldı ve yerel teşkilâtta sekreterlik görevini
aldı. İkinci Dünyâ Harbine katılmayan pek az idâreciden
biridir. Savaş yıllarında Moskova’daki
Parti Yüksek Okulunda öğrenim gördü ve 1953’te
öğretmen okulundan mezun oldu. Meslekî hayâtının
en önemli devresi, 1948’de Romanya’da Sovyet
modeli komünizmi kurma kampanyasında bulunması
ve kampanyada kışkırtma ve propaganda
şefi görevini yürütmesidir. Daha sonra bu kampanyanın
başına tâyin edilen Leonid Brejnev’le
ilk tanışmaları buradan gelmektedir. 1964’te Nikita
Kuruşçev’in görevden alınmasıyla başa geçen Brejnev,
Çernenko’yu Parti Merkez Komitesine üye
yaptı. 1971’de buraya tam üye olduğu gibi daha üst
teşkilât olan Politbüro’ya da üye seçildi.
Partinin ideolojik meselelerinde söz sâhibi olmak
için gayret sarf eden Çernenko, 1982’den
sonra Komünist dergilerde Sovyetlerin genel sisiyâseti
üzerine yakılar yazdı. Konuşma kâbiliyeti
olmamasına rağmen, Brejnev’e sadâkati, görevlerini
devâm ettirmesine sebeb oldu. Çeşitli vesilelerle
batıya seyâhatler yaptı. Brejnev’in kendisine
“Benim not defterim!” diye hitap ettiği meşhurdur.
Brejnev’in yerine Yuri Andropov’un seçilmesinden
sonra kendisinin görevden alınacağı ve Sovyet
usûlü kayıplara karışacağı beklenirken, Andropov’un
güvenini kazandı. Andropov’un 1984’te
ölümü üzerine Komünist Partisi genel sekreterliğine
getirildi.
Bürokrasiyi azaltmaya çalışan Andropov’un
aksine eski kuşak devlet görevlilerinin bir temsilcisidir.
ABD-Sovyetler Birliği ilişkilerinde çok
katı bir tutum tâkib etti. Hastalığı esnâsmda, bu göreve
bir geçiş dönemi için getirildiği dedikoduları
yayıldı. Devlet idâresinde ayrıntılara vâkıf değildi.
Bu zaafı sebebiyle Politbüro’da çok etkili olamadı.
Dış işleri eski bakanı Gromiko’nun gölgesinde
kaldı. Şimdiye kadar seçilen en yaşlı Sovyet
idrârecisidir. 1985’te öldü. Yerine M. Gorbaçov seçildi.