Çin’den sürpriz kur hamlesi

İhracatta avantaj elde etmek isteyen Çin’in yuanı zayıflatması kur savaşını başlatabilir.

Çin sürpriz bir hamle daha yaparak yuanın değerini yine düşürdü. Gerileyen ihracatı desteklemek isteyen Çin’in yuanı iki gün üst üste devalüe etmesi, küresel piyasaları tedirgin edereken “yeni bir kur savaşı başlıyor” yorumlarına neden oldu.

Çin Merkez Bankası (PBoC) yuanı ikinci kez devalüe ettiğini açıkladı. Salı günü bir defaya mahsus olmak üzere günlük referans kurunu yüzde 1.9 devalüe ettiğini açıklayan PBoC’den bir hamle daha geldi. Banka kuru yüzde 1.6 devalüe ettiğini açıkladı.

Böylece, yuanın değeri iki günde toplamda yüzde 3.5 geriledi. Yuan devalüasyondan Çin piyasalarında yüzde 3.5 değer kaybeden yuan, uluslararası piyasalarda yüzde 4.8 gerileyerek son dört yılın en düşük seviyelerine düştü. Müdahaleden sonra dolar/yuan paritesi 6.32’den 6.44’e kadar yükseldi. Euro/yuan paritesi de 6.98’den 7.14 seviyelerine çıktı. Oanda’nın kıdemli piyasa analisti Craig Erlam “Şimdiki soru diğer merkez bankalarının da aynı kartı oynayıp kendi para birimlerini devalüe edip etmeyecekleri ve ihracatlarını koruma çabalarına girip girmeyecekleridir. Yeni bir kur savaşı başlıyor” değerlendirmesi yaptı.

İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Beste Naz Süllü, “Çin belki de son 25 yılın en düşük seviyesinde yanı yüzde 7 veya daha aşağısında büyüyebilir. Bunun öncü sinyallerini sanayi üretimi, perakende satışlar, ihracat-ithalat rakamları ve otomotiv satışları gibi birçok veriden alabiliyoruz. Bu verilere kısaca değinirsek; Çin resesyondan korunmak adına yuanın değerini düşürerek ihracatını ve ihracat gelirlerini artırmayı planlıyor. Bir nevi örtülü faiz indirimi gibi de düşünülebilir” dedi.

Piyasalar diken üstünde bekliyor

Çin’in üst üste kura yaptığı beklenmedik müdahale uzun süreli bir düşüş dönemine girildiği algısının güçlenmesi ile piyasalarda panik havası oluşmasına neden oldu. Geçen hafta sonu açıklanan veriler Çin ihracatında temmuzda yüzde 8.3 düşüş yaşandığını gösterirken, üretici fiyatları deflasyonun dördüncü yılına girdiğini gösterdi. Çin Ticaret Bakanlığı ise dün yaptığı açıklamada kurdaki değer kaybının piyasaları destekleyici bir etki yaratacağını belirtti.

Çin’in hamlesi Asya’yı da karıştırdı. Yuan, Avustralya Doları, ABD Doları, Euro ve sterlin karşısında kaybederken, Asya ülkelerinin para birimlerinde de kayıplar dikkat çekiyor. Endonezya Rupisi ile Malezya Ringgit’i 17 yılın en düşüğünü, Avustralya ile Yeni Zelanda Doları 6 yılın en düşük seviyesini test etti. Asya para birimlerinin dolara karşı değerini gösteren Asya dolar endeksi ise yüzde 0.7’lik kayıpla 6 yılın en düşük seviyesine indi.

Çin Merkez Bankası PBOC’nin para birimini iki gün üst üste devalüe etmesinin FED’in faiz artırımına gitmesini de güçleştireceği dile getiriliyor.

On yıldır ilk defa faiz artırmaya hazırlanan ABD Merkez Bankası FED’in Çin’in hamlesinden sonra güçlü dolardan duyduğu rahatsızlık dolayısıyla faiz artışını öteleyebileceği ifade ediliyor. Doların diğer önemli para birimleri karşısında güçlenmesi, ABD ihracatını olumsuz etkiliyordu.

Gelişmeleri yakından takip eden FED’in faiz artışının zamanlamasına karar verirken uluslararası piyasaları da takip ettiği biliniyor. Çin’in yuanı devalü etmesi ile doların daha da güçleneceğine dikkat çeken uzmanlar, kararın faiz artışının ertelenmesine neden olabileceğini belirtiyor.

Çin kamu bankaları dolar satarak merkez bankasının kararına destek vermeye çalışıyor. Çin Merkez Bankası’nın döviz rejiminde piyasanın daha çok söz sahibi olmasına imkan vereceğini açıklamasına rağmen piyasaya müdahale edildiği görülüyor.

Çin Merkez Bankası (PBoC) kamu bankalarından dolar satmaları yönünde bir talebi olmadığını açıklasa da yatırımcılar, kamu bankalarının PBoC’nin isteği ile harekete geçtiğini dile getiriyor PBOC’den yapılan açıklamada “Uluslararası ve yerel ekonomik duruma baktığımızda yuan için şu an uzun sürecek bir değer kaybı trendi yok” ifadeleri dikkat çekti.

Çin’in, ihracattaki sert düşüşün ardından para birimi yuanda hızlı devalüasyona gitmesi altın yatırımcısına yaradı. Çin’de hisse senetlerindeki ucuzlama altına olan talebin artmasına yol açtı.

Doların zayıflamaya başlaması ve Çin’in yuana müdahalesi ile altın fiyatları yükselişe geçti. Altın onsu spot piyasalarda 1119 dolara kadar çıkarak 20 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyesini gördü. Altın cuma günü 1083 dolara kadar gerilemişti.

Çin’in ihracatı canlandırmak ve dış ticarette avantaj elde etmek için yuana yaptığı müdahaleden önce altın fiyatlarının gerilemeye devam etmesi bekleniyordu. Kapalıçarşı’da altının gramı gelişmelerin etkisi ile 100.15, çeyrek altın ise 168 liradan satıldı.