Fould, Achille
(d. 17 Kasım 1800, Paris -ö. 5 Ekim 1867, La Loubière, Fransa), [ Fransa’da İkinci Cumhuriyet (1848-52) ve
1 İkinci İmparatorluk (1852-70) dönemlerinde etkili olan devlet adamı. Ekonomide
liberal bir çizgi izlemesine karşın, radikal solcu önderlerin baskı altında tutulmasını savunmuştur.
Paris’in önemli bankacı ailelerinin birinden geliyordu. Mayıs 1848’de yayımladığı Ulusal Meclis’e Mali Sorunlar Üzerine Gözlemler başlıklı kitapçıkla dikkatleri üzerine çekti. Louis-Napoléon Bonaparte’m cumhurbaşkanlığı döneminde (1849-52) üç kez maliye bakanı, III. Napoléon adıyla imparatorluğunu ilan etmesinden sonra 1852-60 döneminde ise devlet bakanı oldu. 1861-70 arasında gene maliye bakanlığı görevinde bulundu.
Fould’un mali alanda gerçekleştirdiği yeniliklerden biri, Kınm Savaşı’nın (1853-56) yarattığı yük karşısında hükümetin doğrudan kamu borçlanmalarına gitmesiydi; harcamalar üzerindeki yasama denetimini yaygınlaştıran bütçe yöntemleri de Fould’un yeni bir uygulamasıydı. 1855’te gerçekleştirilen 1. Paris Dünya Sergİsi’nin hazırlıkları, Paris Operası’nın yeniden düzenlenmesi ve Louvre’a yeni yapılar eklenmesi Fould’un gözetiminde yapıldı. Fould 1860-61 yıllarında korumacı gümrük politikalannın sona erdirilmesine ve İngiltere’yle yeni bir ticaret anlaşması imzalanmasına destek oldu. Nüfuzu ve siyasal gücü imparatorun “sağ kolu” olarak adlandınlmasına yol açtı.
Fouliang bak. Jingdezhen
Foulis, Robert (d. 20 Nisan 1707, Glasgow – ö. 2 Haziran 1776, Edinburgh, İskoçya), çalışmalarıyla döneminin kitap yayımcılığını etkileyen Iskoçyalı basımcı.
Bir bira üreticisinin oğlu olan Foulis, önceleri berberlik yaparak mesleğinde ustalık kazandı. Bir yandan da Glasgow Üniver-sitesi’nde Francis Hutcheson’m felsefe derslerini izledi. Hutcheson’ın dostluğunu kazanan Foulis, hocasının yüreklendirmesiyle basımcılık ve kitap ticaretiyle ilgilenmeye başladı.
1738-39 yıllannda Foulis, kardeşi Andrew ile birlikte Fransa’ya giderek çok sayıda kitap satın aldı ve bunlan Londra’da pazarladı. 1741’de Glasgow’da da kitap satmaya başlayan Foulis, kısa süre sonra bir basımevi kurdu. 1743’te Glasgow Üniversitesi’nin basımcılığına atandı ve aynı yıl Glasgow’da basılan ilk Yunanca kitap olan, sahte Phale-ronlu Demetrios’un Peri hermeneias (Yorum Üzerine) adlı yapıtını yayımladı. Beş yıl sonra Andrew ile ortak oldu ve 1775’e değin, başta Homeros, Kallimakhos, Thomas Gray, Herodotos, Thukydides, Kse-nophon ve Shakespeare olmak üzere birçok yazann 500’ü aşkın kitabını bastı. Foulis kardeşlerin ürünleri kusursuz sayfa düzenleri, okunaklı baskılan ve zarif ciltleriyle ün kazandı. Onların bu başansma, hurufat döküm ustası Alexander Wilson da, ince işçiliğiyle önemli katkıda bulundu.
1751-53 arasında Avrupa’ya yaptığı bir gezi sırasında çok sayıda tablo satın alan Foulis, bir yandan da çizim, tasanm ve oyma hocasını kendine bağladı. Foulis’in önerisi üzerine Glasgow Üniversitesi’nde bir galeri ve stüdyo kuruldu ve 1754’te Glasgow Sanat Akademisi açıldı. Atılımın vakitsiz olduğu meydana çıktığında Foulis kardeşlerin mali olanakları tükenmişti ve
18 Eylül 1775’te Andrew’nun ölümü üzerine akademi kapandı. Robert’ın ölümünden sonra basımevinin yönetimini oğlu Andrew üstlendi.
Foulques, lakabı genç foulques, Fransızca foulques le jeune (d. 1092 – ö. Kasım 1143, Akkâ, Filistin), 1109-31 arasında V. Foulques adıyla Anjou ve Maine kontu, 1131-43 arasında Kudüs’ün Haçlı kralı.
333 Fouqué, Friedrich Heinrich
IV. Foulques ile Montfortlu Bertrade’ın oğluydu. 1109’da Maine’li Arenburga’yla evlendi. Vasalları üzerindeki otoritesini sağlamlaştırdıktan sonra Fransız ve İngiliz kralları arasındaki hanedan çatışmalarına karıştı. 1128’de oğlu Geoffroi Plantagenêt, İngiltere kralı I. Henry’nin kızı Matilda’yla evlendi ve Anjou hanedanının İngiltere kolunu başlattı. Foulques Filistin’e ilk kez 1120’de gitti; 1129’da ikinci kez giderek Kudüs’ün Haçlı kralı II. Baudouin’in kızı Melisende ile evlendi.
1131’de II. Baudouin’in ölmesi üzerine Kudüs kralı olan Foulques, hükümdarlığının ilk yılını, Antiokheia’daki (Antakya) bir anlaşmazlığı çözmekle ve Melisende’in âşığı Hugue du Puiset’nin yol açtığı bir karışıklığı bastırmakla geçirdi. 1137’de Anadolu Selçuklu sultanı I. Mesud’un desteklediği Musul atabeyi İmadeddin Zengi’ye karşı BizanslIlarla ittifak kurdu. 1140’ta, Zengi’nin ordularını püskürtmeleri için Şam Müslü-manlanna yardım etti. Krak de Moab ile birlikte bir dizi kale inşa ederek Kudüs’ün güneyini koruma altına aldı.
Foumban, foumbam olarak da yazılır, Afrika’nın ortabatı kesiminde, Kamerun’un Batı eyaletine bağlı Bamoun ilinin merkezi. Yaoundé’nin kuzeybatısında yer alır. Ba-mum Krallığı’nın tarihsel başkenti olan
Foumban’da 18. yüzyıldan kalma saray (bugün müze), Kamerun
Tomas D W Frıedmann-Photo Researchers
kentte 18. yüzyıldan kalma bir saray vardır. Bamumların en ünlü kralı Ncoya (1889-1933) burada okullar kurmuş, bir piktografi sistemi geliştirmiş ve güzel sanatları korumuştur. Saray bugün, ahşap oymacılığının, bakırdan ve pişmiş topraktan yapılan gerçekçi maskelerin, bambu ve rafya mobilya koleksiyonlannın bulunduğu Foumban Ba-mum Sanatı Müzesi’ni barındırmaktadır.
Kamerun’un batısındaki zanaatçılar için en önemli ticaret merkezi olan Foumban’da yerel el sanatları ürünleri pazarlanır. Kent ayrıca kahve, kakao ve tütün toplama merkezidir. Toplanan ürünler, ihraç edilmek üzere karayoluyla Douala’ya gönderilir. Bölgede kahve işleyen fabrikalar, birkaç kilometre batıdaki Koutaba’da da çikolata fabrikası vardır. Foumban’da bir havaalanı, bir hastane ve gümrük istasyonu bulunur. Nüfus (1985 tah.) 50.120.
