Clemens XI

Clemens XI, asıl adı g i o v a n n i f r a n c e s c o
a l b a n i (d. 23 Temmuz 1649, Urbino, Papalık
Devletleri – ö. 19 Mart 1721, Roma),
1700-21 arasında papa. .
Soylu bir aileden gelen Albani, klasik
edebiyat, ilahiyat ve kilise hukuku dallarımda
iyi bir öğrenim gördü. Sırasıyla İtalya’nın
Rieti ve Orvieto kentlerinde valilik yaptı.
1690’da Papa VIII. Alexander tarafından
kardinal diyakozluğa atandı. Ertesi yıl 23
Kasım’da, papalığın siyasal ağırlığının azaldığı
bir dönemde bu göreve seçildi. Habsburg
hanedanının Ispanya’daki son hükümdarı
II. Carlos’un ölümünden sonra yerine
geçen V. Felipe bu ülkedeki ilk Bourbon
kralı olmuştu. Clemens’in Felipe’nin krallığını
tanıması üzerine, Kutsal Roma-Germen
imparatoru I. Leopold papayı Bourbonlar
ile Habsburglar arasındaki çatışmada
Fransızlan desteklemekle suçladı. Oysa,
Clemens’in amacı,. arabuluculuk yoluyla
savaşı önlemek ve İtalya’yı kaçınılmaz bir
felaketten korumaktı. Ama Fransız birlikleri,
Kuzey İtalya’ya geçit veren kilit nokta Mantova’yı
işgal etti. Leopold’a bağlı komutanlardan
Savoie prensi Eugene de Fransızlan
buradan atarak İspanya Veraset Savaşı’nı
başlattı (1701-14).
Leopold’un oğlu ve ardılı I. Joseph, Clemens’e
daha da düşmanca davrandı. Joseph’iri
birlikleri Mayıs 1708’de Papalık’
Devletleri’ni ‘işgal etti ve Napoli’yi ele
geçirdi. Joseph 1709’da Clemens’i, kardeşi
VI. Carlos’u İspanya kralı olarak tanımaya
zorladı. Felipe bunun üzerine Clemens ile
diplomatik ilişkisini kesti (1713-14). Savaşı
sona erdiren Utrecht ve Rastatt anlaşmaları,
Napoli Krallığı (Sicilya’yla birlikte) ile
Parma ve Piacenza düklükleri üzerindeki
papalık yetkilerini yok sayarak Clemens’e
ağır bir darbe indirdi.
Önceki papalar IX. Clemens ve X. Clemens
gibi XI. Clemens de Fransa’da papalık
yetkilerini sınırlayarak bağımsız bir kilise
kurma çabalarına karşı mücadele etmek
zorunda kaldı. Aynca özgür iradenin önemini
küçümseyen ve İsa’mn ölümüyle ödediği
kefaretin yalnızca seçilmiş kulları kapsadığını
öne süren Jansencilikle de uğraştı.
8 Eylül 1713’te Jansencilere karşı yayımladığı
Unigenitus adlı ferman Fransa’da 30 yıl
sürecek bir huzursuzluğun doğmasına yol
açtı. Bazı Fransız piskoposları, bu fermanı
benimsemediler. Mart 1717’de 12 piskoposun
ve 3 binden çok papazın desteğini alan
dört Fransız piskoposu Unigenitus’a resmen
karşı çıktılar. Clemens 1718’d_e bu dört
illa Die fermanıyla pekiştirmesi daha da
tedbirsiz bir davranıştı. Çin’deki Katolik:
misyonerlerin, Konfüçyüs onuruna ve kendi;
ataları için törenler düzenleyen Çinli Hıristiyanların
uygulamalarını hoş görmekte haklı
olup olmadıkları konusundaki anlaşmazlık
bu bildiri ile doruğa ulaştı. Clemens’in bu
törenleri yasaklamasıyla Çinli Hıristiyanlar
kilisenin kovuşturmasına uğradılar ve gelişmekte
olan birçok misyon yok oldu. Clemens’in
kararı ancak 1939’da temelli kaldınlabildi.