ÇOCUK FELCİ

ÇOCUK FELCİ; Alm. Spinale Kinderlähmung.
Fr. Poliomyélite. İng. Poliomyelitis. Ateş yükselmesi,
merkezî sinir sistemi, yukarı solunum yolu
veya hazım sistemi bozukluğu belirtileri ile
başlayan bir virüs hastalığı. Virüsün sebeb olduğu
en önemli bozukluk, omurilikte yaptığı doku
harabiyetidir. Bunlara bağlı olarak felçlerin ortaya
çıkması, hastalığın korkutucu olan sonucudur.
Hastalık ilk defâ 1840 yılında Heine adlı
araştırıcı tarafından târif edilmiştir. 1877’de
Stockholm’de çıkan ufak bir salgında Medin adlı
araştırıcı hastalığı incelemiştir. Hastalık bu
sebepten dolayı “Heine-Medin hastalığı” olarak
tıp literatürüne geçmiştir. Yirminci yüzyıl başlarında
Avrupa ve Amerika’da 50-100 kişilik küçük
salgınlara rastlanırken, 1913’ten sonra binbinlerce
kişiyi etkileyen büyük salgınlar görülmüştür.
Çocuk felci yeni bir hastalık olarak kabul
edilmektedir.
Hastalık âmili olan virüsün insan vücuduna girişi
hazım sistemi yoluyladır. Virüsü, hasta, öksürük
ve tükürükle etrâfa saçar. Lağım suları, hastaların
dışkılarına bulaşmış sular ve lağımların
aktığı deniz suları aylarca virüs taşıyıcı özelliğini
korur. Mikrop, yenilen çiğ besinlerle ve içilen sularla
da bulaşabilir. Kuluçka devresi 3-10 gündür.
Genellikle ateş, başağrısı, kusma, neşesizlik,
halsizlik, boyunda acıma ile başlar. Sonraki iki-üç
gün normale dönen durum yeniden ateş yükselmesi
ve başağrısı ile geri döner. Ertesi gün boyunda ve
bel kemiğinde sertlik, adalelerde sancı başlar. Hasta
dalgın yatar, kollarında ve bacaklarında ağrı
vardır. Felç 2-4. günler arasında görülür. Derecesi
ise 2. günde tam olarak anlaşılır. Çocuk küçükse
ve yürüyemiyorsa felcin farkına varmak güç
olur. Dikkatle tetkik etmek gerekir. Felçli çocuk
oturamaz, boyun kaslarında felç varsa başını tutamaz.
Ekseriya tek taraflıdır ve bacakları tutması
çok sıktır.
Çocuk felci 5 hatta 3 yaşından küçük çocuklarda
rastlanan bir hastalıktır. Yaş ilerledikçe hastalığa
yakalanma ihtimali azalır. Bu hastalığın
ilâçla tedâvisi yoktur. Masaj ve fizik tedâvi, hastalığı
sınırlı bir bölgede bırakmada ve sakatlığın
yaygın olmasını önlemede faydalı olabilir.
Korunmanın en iyi yolu aşıdır. Ağız yoluyla
verilen “Sabin” aşısı 2 aylıktan itibaren DBT karma
aşısı ile berâber uygulanır. Küçük bebeklere şekerli
su ile verilebilir. Çocuk ateşli veya ishal ise,
veya son 4 hafta içerisinde kızamık veya çiçek
aşısı olduysa aşıyı tehir etmek iyi olur.