Collins, Michael

Collins, Michael (d. 16 Ekim 1890, Clonakilty,
County Cork – ö. 22 Ağustos 1922,
Beal-na-Blath, Cork, İrlanda), İrlanda bağımsızlık
mücadelesi kahramanlarından,
Michael Collins, 1922
BBC Hutton Picture Library
İngiltere-İrlanda Savaşı’nm (1919-21) şiddetlendiği
bir sırada yürüttüğü gözüpek
gerilla savaşı stratejisiyle tanınır.
1906’da, Londra’ya giderek İngiliz devlet
memuru olarak çalışmaya başladı. 1916’da
İrlanda’ya döndü ve Paskalya Ayaklanmasına
katıldı. Tutuklanarak Merioneth’teki
Frongoch’ta hapse atıldıysa da, Aralık
1916’da serbest bırakıldı. Aralık 1918’de,
İrlanda Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan
eden Dâil Ğireann’m (İrlanda Meclisi) Dublin’deki
toplantısında hazır bulunan Tl Sinn
FĞin İşçi Partisi (SFWP) üyesi arasında yer
aldı. Meclise seçilen 73 Sinn Fein üyesinin
büyük bölümü hapisteydi. Sinn F6in başkanı
Eamon de Valera ile başkan yardımcısı
Arthur Griffith de tutuklu olduğundan,
çalışmaların yürütülmesinde büyük sorumluluk
üstlenen Collins, içişleri bakanı De
Valera’nın Lincoln hapishanesinden kaçmasını
sağladıktan (Şubat 1919) sonra da
maliye b&anı olarak görev yaptı. Ancak
asıl ünüıth gönüllü ordusunun generali ve
İrlanda Cumhuriyet Ordusu’nun (IRA) istihbarat
yöneticisi olarak kazandı. Devrimci
hareketin önde gelen örgütleyicisi olduğundan,
İngilizlerce başına konan 10 bin sterlinlik
ödülle arananlar listesinin birinci sırasında
bulunuyordu.
Temmuz 1921’de varılan ateşkesin ardından
Griffith ile birlikte barış görüşmelerini
(Ekim-Arahk 1921) yürütmek üzere Londra’ya
gönderildi. Büyük tepki göreceğini
bilmesine karşın:,’var otan koşullar çerçeve-
95 Collins, Wilkie
sinde İrlanda için elde edilebilecek eı\ iyi
sonuç olduğu inancıyla 6 Aralık-1921 Ingiltere-
Irlanda Antlaşması’m imzaladı. İrlan- 1
da’ya dominyon statüsü veren antlaşmanın
İngiltere tahtına bağlılık yemini ve İrlanda’
nin bölünmesini öngören hükümleri De 1
Valera ve öteki cumhuriyetçi önderlerin
sert eleştirileriyle karşılaştı. Collins’in, ikna
yeteneği antlaşmanın Dâil Ğireann’Aa küçük
bir çoğuolukla benimsenmesini sağladı.
Griffith devlet başkanı oldu ve Gollins
geçici hükümetin başbakanlığına getirildi.
Ama antlaşmaya karşı çıkan cumhuriyetçi- I
lerin engellemeleri nedeniyle “etkili bir yö- 1
netim oluşturulamadı. Önceleri eski yoldaş- 1
lanna karşı harekete geçmekten kaçınan
Collins, IRA içindeki muhalif kanadın Dublin’deki
Four Courts’u (Adliye Binası) ele
geçirmesiyle iç savaş kaçınılmaz hale gelince,
ordunun komutasını üstlendi. Griffıth’in
ölümü üzerine (12 Ağustos) devlet başkanı !
oldu. On gün sonra bir askeri denetleme
gezisi sırasında Cork’un batısında pusuya t
düşürülerek öldürüldü.