Colombo, Matteo Realdo

Colombo, Matteo Realdo (d. .1516?,
Cremona – ö. 1559, Roma, İtalya), İtalyan
anatomi bilgini ve cerrah. İngiliz anatomi
bilgini William Hafvey’nin büyük kan dolaşımını
açıklamasından önce, kalp ile akciğerler
arasındaki küçük kan dolaşımını
ayrıntılarıyla tanımlamıştır.
Padova Üniversitesinde, Rönesans’ın büyük
anatomi bilgini Andreas Vesalius’un
Matteo Columbo, kimliği bilinmeyen
bir sanatçının yağlıboya çalışması
AHnari-Art R e so u rc e / EB İne
1540’ta öğrencisi olan Colombo, 1543’te
hocasının görevini devralarak cerrahi profesörlüğüne
getirildi. 1546’da Piza Üniversitesinin,
1548-59 arasınd_a Roma’daki Sapienza
ya da Papalık Üniversitesi’nin ilk
anatomi profesörü oldu ve Roma’dayken
Papa III. Julius’un cerrahlığını da üstlendi.
Tek yapıtı olan De re anatomica (1559;
Anatomi Üzerine), canlı hayvanlar ve insan
kadavraları üzerindeki incelemelerinden
kaynaklanan’özgün gözlemlerini içerir. Göğüs
boşluğunda, akciğerler arasındaki organ
vfe dokulan içeren ortazar (mediyastin),
akciğer zarı (plevta) ve karın boşluğundaki
orgânlan saran karın zarına (periton) ilişkin
tanımlamaları, o güne değin yapılanların en
iyisi sayılır. Ama en önemli çalışması, kalp
kasının gevşemesi (diyastol) sırasında kanın
kalp karıncıklarına dolduğunu ve kasılma
(siStol) sırasında karıncıklardan atıldığını
saptayarak, kalbin genel işlevini doğnı olarak
tanımlamasıdır. Kalbin sağ karıncığından
çıkan kirli kanın akciğer atardamarıyla
âkciğerlefe ulaştığını ve burada havanın
içindeki bir “öz” ile kanşıp temizlenerek
akciğer tdplardamanyla kalbın sol karıncığına
döndüğünü (küçük kan dolaşımı ya da
akciğer dolaşımı) bütün ayrıntılarıyla açıklamıştıi\
.Küçük kan dolaşımı daha 13. yüzyılda
İbnü’n-Nefis tarafından açıklanmıştı ama
16. yüzyılda henüz Arap hekimlerih çalışmalarından
haberi olmayan Batı tıbbı, başta
William Harvey olmak üzere, Colombo’yu
bu buluşun öncüsü olarak kabul etti.