Conde (1. Prensi)

Conde (1. Prensi), Louis I de Bourbon
(d. 7 Mayıs 1530, Vendome – ö. 13 Mart
1569, Jarnac, Fransa), Fransız Din Savaşlan
’nm, (1562-98) ilk 10 yılında Huguenot’lann
askeri önderliğini yapan Fransız prensi.
Vendome dükü Charles ile Françoise
d’Alençon’un en küçük oğlu olan Louis de
Bourbon kamburdu. Huguenot’lar arasında
yetişti ve 1551’de bir Huguenot olan Eleonore
de Roye ile evlendi. 1551-57 seferleri
sırasında II. Henri’nin ordularına katıldıysa
da göze girecek bir başarı gösteremedi.
Henri’nin ölümü (1559) üzerine, önemli bir
siyasal konum edinmek amacıyla Huguenot’lann
askeri önderi olarak ortaya-çıktı.
Huguenot’lar Conde’nin şehvet düşkünlüğünü
ilkelerine ters bulmakla birlikte, ağabeyi
Navarre kralı Antoine de Bourbon’dan
daha kararlı bir koruyucuya gerek duydukları
için bu önderliği benimsediler. Huguenot’lann
Mart 1560’ta Amboise Şatosu’nu
kuşatarak kralı ele geçirme planının başarısızlığa
uğraması üzerine saraydan kaçmak
zorunda kalan Conde, Orleans’da II. François’nm
huzuruna çıktığında tutuklandı ve
26 Kasım’da ölüme mahkûm edildi. Ama
kralın 5 Aralık’ta ölmesi yaşamını kurtardı.
Yeni kral naibesi Catherine de Medicis,
Guise düklerinin artan gücünü dengelemek
için Conde ile işbirliğine gitti. Ağustos
1561’de Guise dükleriyle uzlaşmaya varan
Conde, Vassy’deki Huguenot kıyımının
(Mart 1562’de) ardından Orleans’ı işgal
ederek Paris üzerine yürüdü. Ama yenilgiye
uğradı ve Dreux’de François de Guise’e
tutsak düştü (19 Aralık).
Amboise Banşı’m (Mart 1563) izleyen üç
yıl boyunca Huguenot’lan dizginlemeye
çalışarak yönetimle işbirliği yaptı. 1564’te
ilk karısı ölünce, 1565’te Françoise
d’Ovleans ile evlendi. Ama naip yardımcısı
çlma umudunun boşa çıkması ve yönetimin
İspanya ile ilişkileri geliştirmesi üzerine,
yeniden saraydan aynldı (Temmuz 1567) ve
Huguenot’ların başına geçerek Paris’e karşı
ikinci bir saldırı başlattı. Saint-Denis’deki
çarpışmada (10 Kasım) yenilgiye uğradıysa
da, başarılı bir biçimde geri çekildi. Kuvvetlerini
Alman paralı askerleriyle takviye
ettikten sonra Chartres’ı kuşattı (Şubat
1568). Amiral Coligny’nin öğüdüne uymayarak
Longjumeau Barışı’nı imzaladı (Mart
1568). Ağustosta savaş yeniden patlak verince,
Fransa’nın batısında küvetleriyle birlikte
sıkıştı. Jarnac’ta Cpligny’i kurtarmak
için çarpışırken öldürüldü.