Cooley, Charles Horton (d. 17 Ağustos
1864, Ann Arbor, Michigan – ö. 8 Mayıs
145 Cooley’, Denton A(rthur)
1929, Ann Arbor, Michigan, ABD), toplumun
anlaşılması için sosyo-psikolojik bir
yaklaşım benimseyen ABD’li sosyolog.
Tanınmış hukukçu Thomas McIntyre Cooley’nin
oğlu olan Charles Cooley, 1894’te
Charles Cooley
Michigan Historical Collections of the
University of Michigan, Ann Arbor
Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji dersleri
vermeye başladı. Toplumsal gerçekliğin fiziksel
gerçeklikten farklı nitelikte ve bu
nedenle de daha az ölçülebilir olduğuna
inandığı için, çalışmalannı araştırmadan çok
kuram düzeyinde sürdürdü.
Human Nature and Social Order (1902; yb
1956; İnsan Doğası ve Toplumsal Düzen)
adlı kitabında, bireyin benliğinin öteki bireylerle
karşılıklı etkileşim sonucu belirlendiği
görüşünü işler. Cooley’ye göre, benlik
duygusu, bireyin kendi deneyimleri ve aynı
zamanda başkalarının kendisi hakkındaki
düşünceleri tasarlaması aracılığıyla oluşur.
Bu kavramdan yola çıkarak zihnin toplumsal
ve toplumun da zihinsel bir kurgu
olduğu yolundaki temel kuramını geliştirir.
Social Organization (1909; yb 1956; Toplumsal
Örgütlenme) adlı kitabında psikolojik
görüşlerinin nesnel sonuçlarını inceler.
Toplumun sadakat, adalet, özgürlük gibi
nitelikleri gerektiren ahlaksal birliğinin aile,
komşular, çocukların oyun çevresi türünden
küçük toplumsal birimler içinde, yüz yüze
ilişkilerden doğduğunu öne sürer. Son
önemli yapıtı Social Process’ te (1918;
yb 1966; Toplumsal Süreç), doğal seçim ve
çevreye uyum sağlama gibi Darwinci ilkeleri
toplu yaşama uygular.
Michigan Üniversitesi’ne bağlı bilim
adamlannın Cooley’nin yüzüncü doğum yılı
nedeniyle verdikleri konferanslann yer aldığı
Cooley and Social Analysis (Cooley ve
Toplumsal Analiz) 1968’de yayımlanmıştır.
Cooley, Charles Horton
23
Nis