Çoruna

Çoruna, La, c o r u n n a olarak da bilinir,
Fransızca l a c o r o g n e , eskiden g r o y n e .
İspanya’nın kuzeybatı ucunda, Galicia
özerk bölgesindeki La Coruna ilinin merkezi.
Atlas Okyanusuna bakan Coruna Koyunda
yer alır. Romalılar Döneminde Brigantium
adını taşıyan bir liman kentiydi.
Bugünkü adının ise ortaçağdaki Coronium
adından geldiği sanılır. La Coruna 8, 9 ve
10. yüzyıllarda Magriplilerin, 14. yüzyılda
ise Portekizlilerin egemenliği altında kaldı.
İspanyollar 15. yüzyılda burayı kesin olarak
geri aldılar. Lancaster dükü Gaunt’h John
1386’da Kastilya tahtı üzerindeki iddiasını
erçekleştirmek üzere burada karaya çıktı.
6 Temmuz 1588’de fırtına nedeniyle La
Coruna limanına sığınan İspanyol donanması,
İngiltere’ye karşı savaşmak üzere buradan
hareket etti. Ertesi yıl Sir Francis
Drake ile Sir John Norris, komutaları
altındaki İngiliz filosuyla La Coruna’ya
gelerek limandaki gemileri yaktılar ye limanın
aşağı bölümünü yağmaladılar. İspanya,
1898 İspanyol-Amerikan Savaşı sonunda
Küba ile Porto Riko’yu elinden çıkarınca,
bu kolonilerle büyük çapta ticaret yapan La
Coruna önemli sarsıntı geçirdi.
La Coruna, Avrupa’nın kuzeybatısı ile
Güney ve Orta Amerika arasındaki önemli
denizyoluna yakınlığı nedeniyle Kuzey İspanya’nm
önde gelen limanlanndan biridir.
Limandan tarım ürünleri (özellikle soğan ve
patates) ihracatı ile kömür, tuz ve sanayi
ürünü ithalatı yapılır. La Coruna, aynca
ülkenin ikinci büyük balıkçılık merkezidir;
kentte balık tuzlama ve konserve fabrikalan
da bulunur. La Coruna’nın güney banliyösü
Santa Lucia’da bir sigara fabrikası, limanda
ise balıkçı gemileri yapan bir tersane vardır.
La Coruna’daki turistik kıyı tesisleri de
günden güne gelişmektedir.
Yerleşmenin Eski Kent (Ciudad Vieia) ve
Yeni Kent (Ciudad Nueva) olmak üzere iki
bölümü vardır. Eski Kent, Orzân ve La
Çoruna koylan arasındaki yanmada üzerinde
yer alır. Yeni Kent ise, anakara ile dar
bir kıstağı içine alır. Kentin banliyöleri de
gelişmektedir. La Coruna’daki evlerin tipik
özelliği, rüzgâra karşı camekânlarla korunmuş
pencereli balkonlandır (miradores).
Eskiden bir kale ile askeri bir cezaevinin
bulunduğu doğudaki San Antön Adasında
bugün bir arkeoloji müzesi vardır. Kentteki
önemli yapılar arasında,. Romalılardan kalma
Herakles Feneri ile (İmparator Traianus
döneminde [İS 98-117] yapıldığı halde, yaygın
bir efsaneye göre Fenikelilerden kaldığına
inanılır) Santiago (12. yy), Santa Maria
del Campo (13. yy) ve Santa Domingo
(18. yy Galicia Baroğu üslubunda) kiliseleri
sayılabilir. Santa Domingo Kilisesi’nin gü-
) neyinde, Umana bakan San Carlos Bahçesi’nde,
Sir John Moore’un granitten yapılmış
mezarı bulunur. Moore’un 1809’da
Yarımada Savaşı (1808-14) sırasında ölmesi
üzerine İrlandalI şair Charles Wolfe “The
Burial of Sir John Moore” (Sir John
Moore’un Toprağa Verilişi) adlı şiirini yazmıştır.
La Coruna’da denizcilik ve tarım
i okulları, ile bir cephanelik ve bir garnizon
vardır. İspanyol romancı Emilia Pardo Bazân
da burada doğmuştur. Nüfus (1982
tah.) 226.697.