Crebillon, Claude

Crebillon, Claude – Prosper Jolyot,
(Oğ u l ) (d . 14 Şubat 1707, Paris – ö. 12 Nisan
1777, Paris), yapıtlarında 18. yüzyıl Fransız
yüksek sosyetesini yergili, canlı ve uçan bir
dille anlatan Fransız romancı.
Ünlü bir şair ve oyun yazan olan babası
Prosper Jolyot de Crdbillon’dan bütünüyle
farklı bir yaradılıştaydı. Bununla birlikte
babası gibi Mme de Pompadour’dan destek
gördü. Romanlarındaki yergili dokundurmalardan
dolayı taşraya sürgün edildiği iki
dönem dışında bütün yaşamını Paris’te geçirdi.
En tanınmış romanlan L ’Ğcumoire
(1733; Kevgir), Les Ûgarements du caur et
de V esprit (1736; Ruh ve Gönül Serkeşliği)
ve Le Sopha, conte morardır (1742; Sofa:
Ahlak Masalı). Romanlannda, tutarlı bir
mantık çizgisi izlemeyen kendi anlatı
biçimine yakın özellikler bulan Laurence
Steme’in övgüsünü kazandı. Edebi etkinliklerinin
yanı sıra, arkadaşlanyla birlikte
213 Credit Mobilier Skandali
akşam yemeklerini yediği ve nükteli konuşmalanyla
büyük ün kazandığı cafe’nin adını
taşıyan Caveau Derneği’nin (1729) kuruculan
arasında yer aldı.
Crebillon, Prosper Jolyot, (b a b a ) (d. 13
Ocak 1674, Dijon – ö. 17 Haziran 1762,
Paris), Fransız oyun yazarı. Belli bir ustalık
ve özgünlük taşıyan yapıtlanyla döneminde
Voltaıre’in rakibi olarak görülmüştür.
Başyapıtı sayılan Rhadamiste et Zinobie
(1711) adlı trajedisini izleyen bir dizi başarısız
yapıttan sonra Crebillon 1721’de edebiyat
dünyasından çekildi. Ama 1726’da
Pyrrhus ile geri dönerek yeniden başarıya
ulaştı ve 20 yıl daha yazmayı sürdürdü.
1731’de Academie Française’e seçildi.
1735’te tiyatro sansürcüsü oldu.
Crebillon trajedilerinde, örnek aldığı Seneca’nın
yapıtları gibi melodrama yaklaşmıştı.
Başta gelen özelliği, dehşete verdiği
önemdi. Atrâe et Thyeste’e (1707) yazdığı
önsözde belirttiğine göre, izleyicide korku
yoluyla acıma duygusu uyandırmayı amaçlamıştı.
Özel yaşamını da, neredeyse boş bir
evde kuşlan ve başka hayvanlanyla tek
başına sürdüren tuhaf bir adamdı