Csokonai Vitez, Mihâly (d. 17 Kasım
1773, Debrecen – ö. 28 Ocak 1805, Debrecen,
Macaristan), Macar Aydınlanmasının
önde gelen’ şairi.
Gençliğinde çağının devrimci eğilimlerine
yakınlık duyması, Napoleon’un Avrupa’yı
işgaliyle birlikte yükselen gerici hareket
karşısında durumunu güçleştirdi. Kısa bir
237 Cuauhtemoc
likle dışarıdan görülmeyecek biçimde gizleyerek
yerleştirdikleri kapının genişliği de
çoğu kez, 2,5 cm’yi aşar. Bazen ana tünel-
Csokonai Vitöz, F6legyhâzi’nin
kömür kalem çizimi
Interfoto MTİ. Macaristan
süre Dçbrecen’deti Kalvenci ökulc|a yardımcı
öğretmenlik yaptıktan sonra işten
çıkartıldı. İşsiz kaldıktan şonra şiir yazmaya
başladı. Şiirlerinde, tfdı “Lilla” olarak geçen
zengin bir kızı seviyordu. Onunla evlenebilmek
için sürekli bir iş bulmaya çalıştı. Ama
küçük bir kentte iş bulabildiğinde, kız
çoktan ‘ evlenmişti. Csokonai, yoksulluk
içinde ve vereme yakalanmış olarak Debrecen’e
döndüv Şiirlerinin yayımlandığını göremeden
burada öldü.
Macaristan’ın ilk prozödi kuramcılarından,
olan Csokonai, özellikle şiir biçimleri üzerinde
durdu. Batı Avrupa’nın uyaklı ölçülerini
Macar nazım biçimlerine başarıyla uyguladı.
Şiirlerinde, Aydınlanma ruhunu dile
getirdi. Oyuhlar da yazan Csokonai’ın en
çok okunan yapıtı, ilk Maca^ komik destanı
sayılan Dordttya’dit ‘(1804)’.
Csokonai Vitez
07
May