asıl adı e m a n u e l e
c o n e g u a n o (d. 10 Mart 1749, Ceneda,
Treviso yakınlan, Veneto – ö. 17 Ağustos
1838, New York kenti), İtalyan şair ve
libretto yazan.
Yahudi bir- ailenin çocuğuydu, 1763’te
vaftiz edildi ve sonradan papaz oldu. Gençlik
dönemindeki hovarda yaşamı ve özellikle
dinsel konulardaki özgürlükçü düşünceleri
yüzünden 1779’da Vatikan’dan kovuldu.
Viyana’ya yerleşerek İmparator II. Joseph’
in sarayında resmî şair oldu ve birçok
müzisyen için başanlı librettolar yazdı.
1783’te Mozart’la tanıştıktan sonra edebiyat
yaşamının en başarılı dönemi başladı. Kısa
aralıklarla üç başyapıtı Lenozze di Figaro
f 1786; Figaro’nun Düğünü), Don Giovanni
(1787; Don Giovanni) ve Cosi fan tutte’yi
(1790; Cosi fan tutte) yazdı. Hiçbir zaman
yitirmediği ustalığı, başkalarından aldığı
temalara yeni bir canlılık kazandırmasına,
trajik ve İcomik öğeleri iç,içe kullanabilme
yeteneğine dayanıyordu. Özellikle Don Juan
efsanesinden yaptığı uyarlama edebiyat
alanındaki etkisini uzun süre korudu.
II. Joseph’in ölümüyle Da Ponte yeniden
gezgin bir yaşam sürmeye başladı. 1792-
1805 arasında Londra’da kaldıktan sonra
ABD’ye göç etti ve sonunda New York’a
yerleşti. Burada bütün zamanını, Columbia
College’da verdiği İtalyan dili ve edebiyatı
derslerine ve İtalyan kültürüne ilişkin etkinlikleri
geliştirmeye adadı. Memorie (1823-
27, 4 cilt; Anılar) adlı yapıtı, temelde
yazann yazgının ve düşmanlarının kurbanı
olduğunu göstermeye yönelikse de, 19.
yüzyıl başlarındaki ABD’yi başarılı biçimde anlatmasıyla önem taşır.
Da Ponte, Lorenzo
15
Oca