DAİRE,

Aim. Kreıs (m), Fr. Ç e rd e (m), İng. Circle.
Çemberin sınırladığı alan parçası. Düzlem içinde bir
noktaya eşit uzaklıktaki noktaların geometrik yerine
çember, verilen noktaya merkez, sabit uzunluğa yarıçap,
çember üzerinde A,B gibi iki nokta arasındaki çember
parçasına yay, A,B,’den geçen doğruyu kesen, A,B noktaları
arasındaki AB doğru parçasına kiriş, merkezden
geçen kirişe çap, bir kirişin dairede ayırdığı parçaların
her birine daire parçası, iki yarıçap arasında kalan
kısma daire kesmesi denilir.
Dairenin Özellikleri: 1- Yarıçapları eşit iki daire eşittir.
2- Bir dairede eşit yayların kirişleri ve eşit kirişlerin
yayları birbirine eşittir. 3- Bir dairede, merkezden eşit
uzaklıktaki kirişler eşittir. 4- Bir dairede kirişe dik olan
çap, kirişi iki eşit parçaya böler. Bir doğru ile çemberin
ortak noktası varsa, bu noktaya değme noktası, doğruya
da teğet adı verilir. 5- Bir çemberin bir noktadaki teğeti
bu noktayı merkeze birleştiren doğruya diktir.
Bir dairede BC yayını merkezden gören açıya merkez
açı, çevreden gören açıya çevre açı, bir T noktasındaki
teğet ile TD kirişi arasında kalan açıya teğet kiriş
açısı denir. 6- Aynı yayı gören teğet kiriş açısı merkez
açının yarısına eşittir.
Merkez açı aynı yayı gören çevre açının iki katıdır.
Karteven koordinat sisteminde bir daire deklemi
(x-a):+(y-b):= r ’dır. (a.b.) noktası daire merkezinin
koordinatlarıdır. Merkezî orjinde yani a = b = 0 olan dairenin
d ek lem i) x ‘+ y := r :’dir.
Daire bir yüzey parçası olduğundan alanı ve bualanı çevreleyen çevre uzunluğu sözkonusudur.
Çevre 2 r ’dir. Alan 7T r 2’dir.