Dalton, John

İngiliz bilgini (Cumberland 1766 – Manchester 1844).
Gökbilim, fizik, kimya, dilbilgisi ve dilbilimle uğraşıp,
bir süre Manchester’da matematik ve fizik dersleri veren
John Dalton, sonra konferanslar vererek kent kentdolaştı. Çalışmaları arasında özellikle iki dizi araştırma
önemlidir. Bunların birincisi renkleri birbirinden ayırdetme
bozukluğu olan ve adıyla da anılan (daltonizm)
renk körlüğü üstünedir. Ötekiyse çok daha önemlidir:
XVIII. yy. kimyacılarının ilgiler konusundaki çalışmalarını
ve çağdaşı kimyacıların kimyasal bileşiklerin ağırlık
analizlerini inceleyen Dalton, modern atom kuramını
kurmayı başarmış, birçok bileşiğin elementleri arasındaki
yalın ilişkileri ilk olarak kavramış, bu ilişkilerin sorumlusunun
her elementte bulunan çok küçük parçacıklar,
yani atomlar olduğunu ortaya koymuştur. Dilbilimle
de ilgilenerek, bir dilbilim kitabı yazmıştır.
Başlıca yapıtları ‘Meteorological Observations and
Essays (Gökbilim Gözlemleri ve Denemeleri, 1793),
New System of Chemical Philosophy (Yeni Kimya
Felsefesi Sistemi, 1808).