ABD’de 20. asır başlarında bazı
ortaokullarda tatbikatına başlanıp, başka ülkelerde de
kabul edilen bir öğrenim sistemi. Bu sistem “Dalton
Laboratuarı Planı” diye de tanınır. İlk olarak Dalton
ortaokulunda denendiği için bu isim verilmiştir. Helen
Parkhurst 1913 senesinde eskiden beri kullanılan o rtaokul
planlarını değiştirmeyi ve dershanelerin
herbiri için özel havası olan lab o ra tu arla r kurmayı
düşünmüştür. Bu plana göre atölye tarz ında olan bu
laboratuarlar b ir öğretmenin mesuliyeti altında b ulunacak
ve bu öğretmenler bir araştırma ve tetkik havası
meydana getirerek talebelere akıl vermek ve yol göstermek
gayesini güdeceklerdi. Böylelikle dershane öğrencinin
derslerini öğretmenine anlatacağı bir yer olmaktan
ziyade, öğrenciyle öğretmen arasında karşılıklı bir
danışma, tartışma ve fikir alışverişi mekânı meydana
getiriyordu. Bu sistemde öğrenciler eskiden olduğu gibi
ev ödevi yapmayıp, müddeti bir ay ile bir hafta arasında
değişen çalışma anlaşması imzalar, bu anlaşmayla
teşebbüs ettiği işi, ta tminkâ r şekilde bitirmeden de yeni
bir anlaşma imzalayamazdı. Bazı Dalton okullarında
umumiyetle öğleden sonraları edebî toplantılar, münazaralar
gibi cemiyet çalışmaları da yapılırdı. Bu planİngiltere, Japonya ve Çin’de benimsenmiş olup değişik
şekillerde de Almanya, İsviçre ve Hollanda’d a tatbik
edilmiştir. İngiltere’de bu planla öğretim yapan 2000den fazla okul vardır.
DALTON PLANI
13
Eyl