DANA (Charles Anderson)
DANA (Charles Anderson), amerikan gazetecisi (Hinsdale, New Hampshire 1819-Glen Cove, New York 1897). 1839’da Harvard üniversitesine girdi, fakat gözlerinin zayıflığı ve malî imkânsızlıklar yüzünden, 1841’de öğrenimini yarıda bıraktı. 18411846 Arası Brook Farm’da yaşadı ve mütevelli heyet üyelerinden biri oldu. Daha önce de Brook Farm’ın yayın organı olan Harbinger’de yazıları yayımlanmıştı. 1846’-da Boston Chronotype gazetesinde çalışmağa başladı. 1847’de New York Tribune’e girdi, Avrupa’ya gönderildi ve 1848 Avru-pasındaki devrimlerle ilgili haber ye mektuplar yolladı. 1849’da Tribune’t döndü ve gazetenin genel yayın müdürü oldu. Bu görevdeyken olanca gücüyle köleliğin kaldırılması için çalıştı. 1862’de gazetenin sahibi Horace Greeley ile anlaşamadığı için görevinden istifa zorunda bırakıldı. Amerikan harp bakanı Edwin M. Staton ta-
birçok keman .konçertosu besteledi. (L) DAMROSCH (Walter Johannes), amerikan orkestra yöneticisi ve besteci (Breslau, Almanya 1862-New York 1950). 1871’de New York’a yerleşen alman kemancısı ve orkestra şefi Leopold Damrosch’un oğludur. Babasıyle çalıştı, onun ölümünden sonra New York Senfoni ve New York Oratoryo derneklerinde, Metropolitan operasında yöneticilik yaptı. 1895’te özellikle alman operaları üzerine çalışan Damrosch Opera topluluğunu kurdu. 1903’te New York Senfoni derneğini yeniden örgütledi, bu derneği Filarmoni derneğiyle birleştiği 1927 yılına kadar yönetti.
Damrosch, babası gibi Wagner’i tanıtmağa yöneldi. Daha 1886’da New York’taki bir konserde Parsifal’i yönetti. Brahms ve Çaykovski’nin bazı senfonilerini Amerika’da ilk çaldıran yine Damrosch oldu. Yeni müziği “kendisi pek sevmediği halde, çağdaş amerikalı ve avrupalı bestecilerin eserlerinin tanınmasında rol oynadı. J928-1942 Arasında, okullar için müzik değerlendirmesi üstüne radyo programları düzenledi: senfonik müzik yayınlarının öncüsü oldu. Kendisi de operalar besteledi. Fakat bunların büyük bir özelliği olduğu söylenemez: Kızıl Mektup (1896), Cyrano de Bergerac (1913), Vatansız Adam (1937). Dam-roseh tiyatro oyunları için de besteler yaptı ve My Musical Life (Müzik Hayatım) [1923] adiyle hayat hikâyesini yayımladı.
— Kardeşi FltANK DAMROSCH da (18591937) orkestra yöneticisiydi. 1898-1912 Arasında New York Oratoryo derneğini yönetti, New York’taki Müzik Sanatı enstitüsünü kurdu (1905-1926) ve öğretici el kitapları yayımladı. (L)
DAMURİT i. (mineraloji bilgini A. Da-mour’un adından fr. damourite). Miner. Muskovit cinsinden mika çeşidi. (L) DAMURİT1ZASYON i. (fr. damouritisa-tion). Taşbilimi. Feldispatların ayrışmayle damurite dönüşmesi. (L)
DAMYANİÇ veya DAMJANİCS (Jânos), macar generali (Staza 1804-Arad’da asıldı 1849). 1848 İhtilâline katıldı ve Kossuth tarafından macar ordusunun iki taburuna komutan tayin edildi. Hatvan, Gödöllö ve Komarno çarpışmalarında kendini gösterdi. Bu son savaşta bir bacağını kaybetti. Arad’-da kıstırıldı ve Ruslara teslim olmak zorunda kaldı. Ruslar da kendisini AvusturyalIlara teslim ettiler. «Arad’ın 13 kurbanından biri oldu. (L)
DAN i. (onomatope). Tabanca, can v.b.’-den çıkan ses: Sağa sola sallanıp, dan, dan çaldı çanlar i Durmadan çaldı çanlar, durmadan çaldı çanlar (N.F. Kısakü-rek).
+ Dan dan veya dan dun blş. i. Patlayan silâh v.b. şeylerden çıkan kaba sesleri belirtir. (M)