DEBYE, Petrus J.; fizikokimyânın yapısı üzerinde
önemli katkılarda bulunan kimyâger. 1884’te
Hollanda’nın Maastricht şehrinde doğdu. Elektrik
mühendisliği eğitimi gördü. İlk araştırmalarını teorik
fizik alanında yaptı ve doktorasını 1908 yılında
Münih Üniversitesinden aldı. Üç yıl sonra, henüz
27 yaşında, İsviçre’de Albert Einstein’den boşalan
kürsünün profesörlüğüne getirildi.
En önemli ve temel araştırmalarından ikisini
bu sırada geliştirdi: Bunlardan biri katiların özgül
ısıları üzerindeki teorisi, öbürü ise polar moleküller
arasındaki etkilerin incelenmesi olup bugün
bile değer taşırlar. Kısa bir süre sonra Hollanda’ya
dönerek Utrecht’te teorik fizik profesörü oldu. Bir
yandan bilime katkıları artarken kendisi de Göttingen
(Almanya), Zürich (İsviçre), Leipzig (Amanya) ve Berlin Üniversitelerinde profesörlük
yaptı. Berlin’de Max Planck Enstitüsünün direktörlüğüne
getirildi. Bu verimli yıllar süresince
araştırmaları; X ışınları saçılması, atomlararası
uzaklıklar, elektrolitler teorisi, magnetik soğuma
ve dipol teorisi konularındaydı. Bu çalışmalar
kendisine 1936 yılında Nobel Kimyâ Ödülünü kazandırdı.
İkinci Dünyâ Savaşı ile birlikte, Almanya’dan
ayrılarak İtalya yoluyla Birleşik Amerika’ya geçti.
1940 yılında Cornell Üniversitesinde kimyâ
profesörü ve kimyâ bölümü başkanı oldu. Altı yıl
sonra Amerikan vatandaşlığına geçti. Harp yıllarında
araştırmaları, yüksek polimer maddelerin
yapıları ve partikül büyüklükleri üzerinde toplanmıştı.
Bu yeni bilim alanına kendisine has derin görüşü
ile sarılan Debye, makromoleküllerin incelenmesine
temel ve önemli katkılarda bulundu.
Danışman ve konferansçı olarak çok aranan bir bilim
adamıydı. En karışık konularda, problemin
ana noktalarını aydınlığa çıkarmakta üstün bir kâbiliyete
sâhipti. 1966 yılında New York’ta öldü.
DEBYE, Petrus J
04
Kas