değer takdiri,

genellikle vergilendirme
amacıyla taşınır ya da taşınmaz mallar için
değer belirleme işlemi. Ülkelerin çoğunda
merkezî hükümet temsilcileri, bazılarında
ise yerel görevlilerce yapılır.
Değer takdirinde en yaygın yöntem, İngiltere’de
olduğu gibi, yıllık kira değerinin
temel alınmasıdır. ABD, AFC, Avusturya
ve Danimarka’yı da kapsayan bazı ülkelerde
ise vergi matrahını söz konusu malın
sermaye değeri oluşturur. Değer takdirinde
izlenen öteki yöntemler arasında piyasa
verilerinin incelenmesi yoluyla malın cari
piyasa fiyatının hesaplanması, malın yeniden
üretme maliyetinden tahakkuk eden
amortismanın çıkarılması, malın sağladığı
kazancın sermayeye çevrilmesi.
Ticari malların ve binaların değer takdirinde
en uygun yöntem, sonuncu yöntemdir.
İkinci yöntem ise fabrikaların ve belirli
işlevleri olan malların değerinin bulunması
için uygundur. Uygulamada değer takdiriyle
görevli memurlar, her üç yöntemden yola
çıkarak bulunmuş bir yaklaşımdan yararlanırlar.
Takdir edilen değer çoğu kez malın
cari piyasa değerinden düşük olur. Bazen
hükümetler, çeşitli vergi bölgeleri için, görevlilerin
yaptığı düşük değerlendirmenin
derecesine göre değişen bir çarpan faktörü
kullanarak, gerçek değerlerle takdir edilen
değerleri eşitlemeye çalışırlar.dirilerek ortaya çıkan değişiklikler saptanır
ve cedid (yeni) defterler düzenlenirdi. 1858
Arazi Kanünnamesi’nin yürürlüğe girmesinden
sonra Defterhane devlet arşivi olarak
önemini korudu. 1871’de Defter-i Hakani
Nezareti(*) adını aldı.