Deirdre

Deirdre, Eski İrlanda dilinde d e ir d r iu , ilk
dönem İrlanda edebiyatında, Ulster çevriminin
büyük aşk öyküsü Oidheadh Chloinne
Uisneach’in (Usnech’in Oğullarının Yazgısı)
soylu ve güzel kadın kahramanı. İlk
kez 8. ya da 9. yüzyılda ortaya çıkan öykü
sonradan yapılan düzeltmelerle 15. yüzyılda
Oidheadh Chloinne Tuireann (Tuireann’ın
Çocuklarının Yazgısı) ve Oidheadh Chloinne
Lir (Lir’in Çocuklarının Yazgısı) ile
birleştirildi; böylece Tri Truaighe Scealaigheachta
(Üç Acıklı Yapıt) adlı yapıt oluşuturuldu.
Öykünün The Book o f Leinster’de
(y 1160; Leinster Kitabı) yer alan eski
biçimi, düzeltilen biçimine göre daha trajik,
yalın ve daha az romantiktir. Öyküye göre
Deirdre doğduğunda, bir Druid birçok erkeğin
onun yüzünden öleceği kehanetinde
bulunur. İnsanlardan uzak büyütülen Deirdre
büyüdüğünde olağanüstü güzel bir kadın
olur. Kral Conor (Conchobar mac
Nessa) Deirdre’ye âşık olur, ama Deirdre,
Usnech’in oğlu Noişi’ye (eski İrlanda dilinde
Noısiu) tutulur. İki âşık kaçarak, Noısi’
nin erkek kardeşleriyle birlikte İskoçya’ya
giderler. Burada mutluluk içinde yaşarlarken,
Kral Conor bir yolunu bulup yeniden
İrlanda’ya dönmelerini sağlar. Usnech’in
oğulları öldürülür; Ulster’da isyan çıkar ve
çok kan dökülür. Deirdre, Conor’un eline
geçmemek için başını kayalara vurarak
kendini öldürür. Düzeltilmiş biçiminde öykünün
birinci yarısı yoktur ve trajik sonu
geliştirmek amacıyla Deirdre’nin kendini
öldürmeden önce bir yıl hiç gülmeden
Conor ile birlikte yaşadığı anlatılır.
İrlanda ve İskoçya’da çok sevilen öykü
İskoç sözlü edebiyatında yaşayarak 20.
yüzyıla ulaştı. 20. yüzyıl başında da edebiyatı
etkilemeyi sürdürdü; özellikle William
Butler Yeats ve John Millington Synge gibi
İngiliz-İrlandalı yazarlar bu temayı oyunlaştırdılar.