DEVLET GÜVENLİK MAHKEMESİ (DGM)

DEVLET GÜVENLİK MAHKEMESİ (DGM);
devletin güvenliğine karşı işlenen suçlarla ilgili
dâvâlara bakmakla yükümlü mahkeme. 1961 Anayasasında
1973’te yapılan değişiklikten sonra, ilk
defâ 1773 sayılı kânunla kurulan Devlet Güvenlik
Mahkemeleri, Anayasa Mahkemesinin, kânunu
şekil yönünden iptal etmesi üzerine 11 Ekim
1976’da kaldırıldı. 1982 Anayasası’nda yeniden
düzenlenen bu mahkemeler, 16 Haziran 1983 târih
ve 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin
kuruluş ve yargılama usûlleri hakkındaki kânun ile
yeniden kuruldu ve çalışmalarına 1 Nisan 1984’te
resmen başladı.
Ankara, Diyarbakır, Erzincan, İstanbul, İzmir,
Kayseri, Konya ve Malatya il merkezlerinde
kurulan Devlet Güvenlik Mahkemeleri, suç işleyen
kişilerin sıfat ve memuriyetleri ne olursa olsun,
yargılama yetkisine sâhiptir. Devlet GüvenlikMahkemeleri; devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğüne ve hür demokratik düzene
karşı işlenen suçlarla, nitelikleri Anayasa’da belirtilen
Cumhûriyet aleyhine işlenen ve devletin iç
ve dış güvenliğini ilgilendiren suçlara ilişkin dâvâlara
bakar.
Devlet Güvenlik Mahkemeleri, bir başkan ve iki
üyeden meydana gelir. Her Devlet Güvenlik Mahkemesinde
ayrıca iki yedek üye, bir savcı ve yeteri
kadar savcı yardımcıları bulunur. Bu mahkemelerin
kararlarına karşı temyiz yeri Yargıtay’dır.
DGM’nin yargı çevresine giren bölgelerde sıkıyönetim
ilân edilmesi hâlinde, bu bölgelerle sınırlı
olmak üzere kânunla belirlenen esaslara göre DGM
Sıkıyönetim Askerî Mahkemesine dönüştürülebilir.