DÖVEN

DÖVEN; harman âletlerinden. Tohumlu bitkilerin
saplarını saman hâline getirip, tohumlarından
ayırmaya yarar. Bâzı bölgelerde “döğen” denir.
At veya öküz, nâdiren eşek ve manda ile çekilen
dövenler, 30-40 cm eninde, 170-200 cm boyunda,
3-4 cm kalınlığında birbirine geçmeli iki
tahtadan yapılır. Ön tarafı sap denen ekinlerin toplanmaması
için hafif yukarı doğru kıvrıktır. Tahtanın
altına belli düzende çakılan çakmaktaşları
ekinlerin üzerinde döne döne sapları ezerek tâneleri
döker ve sapları da kıyarak saman hâline getirir.
Hayvanların koşulduğu yere “döven kaşı” veya
“harman” denir. Öküzler, mandalar, bir boyundurukla,
atlar ise falaka denilen âletle dövene koşulur.
Düz bir yere 7-8 m çapında dâire şeklinde serilen
(buğday, arpa, çavdar, yulaf, mercimek, nohut,
fasulye vs.) tahılgiller cinsine göre 2-3 gün,
hem sürüp hem karıştırmak sûretiyle döven altında ezilir. Saplar incelip, saman olacak hâle gelince,
toplanıp savrulur. Tâneler samanla birbirinden
ayrılır.
Eskiden yaygın olan döven, artık yerini dağlık
yerlerde batöz âletine, ovalarda ise biçerdöğere
bırakmıştır. Ancak geri kalmış bölgelerde yine
de kullanılmaktadır.