DÜZKANATLILAR (Orthoptera)^

Geraldflügler, Fr. Orthoptères, İng. Grasshoppers
and cockroaches. Eklembacaklılar şubesinin,
böcekler sınıfının, kanatlı böcekler (Pterygota)
alt sınıfının bir takımı (Orthoptera).
Hepsi karada yaşar. Genellikle tropik bölgelerde
bulunurlar. 18.000 kadar türü bilinmektedir.
Başlarının ucunda çok parçalı iki anten ile yanlarda
büyükçe iki petek göz bulunur. Bâzılannın baş tepelerinde
de 2 veya 3 adet nokta göz mevcuttur.
Ağız parçalan kesici, çiğneyicidir. Çoğu bitkisel besinlerle,
azı böceklerle beslenir. Zirâat yönünden zararlıdırlar.
Ön kanatları dar ve parşömen sertliğindedir.
Arka kanatlara örtü vazifesi yaparlar. Arka kanatlar
geniş ve zar şeklindedir. Sâkin haldeyken, yelpaze
gibi katlanarak ön kanatların altına saklanırlar.
Nâdir de olsa kanatsız olanlar vardır. Nocarodes
ve Isophya cinslerine bağlı türler böyledir.
Çekirgeler, mantisler (peygamberdeveleri),
cırcırböcekleri, hamam böcekleri, kulağa kaçanlar
ve danaburnu hep bu takımdandır. “Doğrukanatlılar”
veya “çekirgeler” de denir. Nemf (yavru)
hâlinde alt kanatlar çok küçüktür. Üst kanatlar
altta, alttakiler üsttedir. Birkaç gömlek değişiminden
sonra normale dönerler. Arka bacakları
iyi gelişmiş olup, sıçramaya yarar. Ses çıkarma ve
ses alma organları (timpanal organ) da iyi gelişmiştir.
Dişilerin çoğunda yumurta koyma borusu
bulunur. Bir çift olan antenleri bâzılarında çok
uzundur. Gelişimlerinde yarı başkalaşım (hemimetaboli)
gösterirler. (Bkz. Çekirge)