EHRENBURG, ؛lya (1891-1967). SSCB’nin
ünlü şair ve romancısı ilya Ehrenburg ayrıca
ünlü b ir gazeteciydi. Kiev’de Yahudi bir
ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çarlığı
devirmek isteyen devrimcilerle tanışıp aralarına
karıştığında ve devrimci düşünceleri benimsediğinde
çok genç yaşlardaydı. 1908’de
lisede okuduğu yıllarda eylemlere katıldığı
için tutuklandı, ama cezaevinde fazla kalmadı.
Ayn ı yıl Paris’e g itti ve 1917 Devrimi’ne
kadar Paris’te yaşadı. Ehrenburg’un Paris
yaşamı oldukça renkli geçti. Aralarında Picasso,
Modigliani, Chagall ve Diego Rivera’mn
bulunduğu sanatçılarla dostluk kurdu; sanatçı
ve aydın çevrelerin içinde bulundu, bu çevrelerin yaşamını ayrıntılarıyla gözlemledi.
I. Dünya Savaşı yıllarında gazeteciliğe başlayarak
savaş muhabirliği yapan Ehrenburg
1917’de devrim olunca ülkesi Rusya’ya döndü.
Rusya o yıllarda bir iç savaşın içindeydi.
Ehrenburg tam olarak kimden yana olacağım
belirleyememişti. Bu nedenle 1921’de yeniden
Avrupa’ya gitti; Fransa, Belçika ve A lmanya’da
yaşadı.
Ehrenburg, bu kez batıyı çok yadırgamıştı.
Rusya’da olan bitenlerle ilgili yanlış bilgilerle
yetinen ve önyargılarla dolu batı insanına
Rusya’da tarihsel bir değişme olduğunu anlatmakta
çok güçlük çekiyordu. Bunun üzerine
Ehrenburg, batı insanının dünyaya bakışını
da eleştiren bir roman yazmaya karar verdi.
Adı Julio Jıırenito (1929) olan bu romandaki
kahramanların her biri bir ulusun ya da
toplumun değişik kesimlerinin yaşama biçimini,
dünyaya bakışını yansıtıyordu. Çok eğlenceli
bir dille anlatılan bu kahramanlar Julio
Jurenito adlı bir serüvencinin peşine takılmışlar,
hiçbir şeyden doyum bulamadıkları için
her şeyi yadsıyarak yaşamayı seçmişlerdi.Ehrenburg bu romanını yayımladığında çok
tepki aldı؛ ama yetenekli bir yazar olduğunu
da kanıtladı. 1924’te SSCB’ye döndükten
sonra, Sovyet gazetelerinin dış muhabiri olarak
Avrupa’ya gönderildi. Ispanya Iç Savaşı
sırasında savaş muhabirliği yaptı. II. Dünya
Savaşı sırasında da savaş muhabiriydi. Savaştan
sonra ise dünya barışının sağlanmasına
çalışkan ve etk ili bir yandaş olarak katkıda
bulundu.
Ehrenburg, edebiyat yaşamına önce şiirle
başlamıştı. Şiire olan ilgisini sonuna kadar
sürdürdü. Ama asıl ününü romanlarıyla kazandı.
Romanları batının ve SSCB’nin yaşamim
canlı bir biçimde yansıttığı için, dünyaca
tanınan bir yazar لا 1،ا 0 . B irb irin i izleyen üç
romanı Paris Düşerken (1942), Fırtına (1947)
ve Dipten Gelen Dalga (1952) başyapıtları
olarak kabul edilir. Yazar bir üçlü oluşturan
bu romanlarda II.’D ü n ya Savaşı öncesini, savaş
dönemini ve sonrasını akıcı bir dille işler.
Bu romanlarda o dönemin belirgin insan tipleri,
faşizm, ona karşı,direniş, direnen insanların
aşkları, özverileri, duygu ve düşünceleri
ustalıkla verilmiştir. Ehrenburg’ıın bu yapıtları
ile birlikte daha birçok yapıtı Türkçe’ye de çevrilmiştir.
EHRENBURG
18
May