EKONOMİ Ekonomik gelişme.

Kıtaya beyaz sömürgecilerin yerleş­ me döneminde, ilk gelen göçmenler, Atlas okyanusu kıyıları boyunca aile çiftlikleri kurduktan sonra, bir deniz ticareti ve gemi yapım sanayisi geliştirdiler. Gemiler ve evler için gerekli keresteyi ormanlar sağlıyordu. XIX. yy. ortalarına kadar odun ayrıca ulusun başlıca yakıt kaynağıydı ve odun küllerinden potas üretiliyordu. New England kıyısının Georges Bank yöresi açıklarındaki kıyı ovasının sulara gömülü kesimi, dünyanın en büyük balıkçılık alanlarından biriydi (hâlâ öyledir). Özellikle ringa, uskumru ve morina tutuluyor, ayrıca kı­ yılarda İstakoz, yengeç, vb. kabuklu deniz hayvanları avlanıyordu. Sömürgeleştirme sürecinde balinacılık da önemliydi ama, XIX. yy. ortalarından sonra geriledi. ABD’nin doğu kesiminde o dönemdeki su taşımacılı­ ğıyla ilgili öbür ekonomik etkinlikler buharlı gemilerin geliştirilmesini ve Apalaş dağlarına, Ohio ırmağına su yoluyla ulaşımı sağlamak için çağlayanların çevresine kanallar yayılmasını içerir. XIX. yy. başlarında, Sanayi Devrimi’nin ilk evrelerinde, çağlayanlar ayrıca fabrikalara enerji sağlamak için de kullanılmıştır. Doğu kıyıları boyunca bulunan mineral kaynakları yetersizdi. Tuz, havuzlarda buharlaştırılan deniz suyundan üretiliyordu. Demir filizi bataklıklardan elde edilmekteydi. Kömür, Richmond yakınlarında çıkarılmaktaydı. Yolların, kanalların gelişmesi ve batıya göçü izleyen dönemde yeni demiryollarının yapımı sonucunda kömür bollaşınca sanayiler giderek önem kazandı. Demir ve kömürün ekonomik olarak birleştiği Pittsburgh ve Chicago’nun batısı gibi yerlerde, dev bir çelik sanayisi gelişti. Siyasal ve toplumsal değişiklikler de ekonomiyi etkiledi. Ayrılık Savaşı, köleleri özgürlüğe kavuşturdu; ama pamuğa biçilen yüksek fiyatlar, işgücünün ücrete bağ­ lanmasına yolaçtı. Pamuk pazarının apansızın çöküşü, eski büyük çiftlikler sistemini de yıkarak, küçük çiftlikler dönemini başlattı. Yerleşme merkezleri ve ulaşım yolları iç eyaletler boyunca yayıldıkça, Superior gölü yöresinde bakır ve demir filizi çıkarılmaya başlandı. Ancak, ABD’nin iç eyaletler bölgesi, günümüzde de olduğu gibi tarıma bağlı kaldı. Biçerdöğer makinesi, bu bölgedeki geniş tarlaların ürünlerini kaldırmak gereksinmesi sonucunda bulundu (1873). 1860’larda demiryolları frigorifik vagonlar kullanmaya başladılar. Ortabatı’dan gelen tarım ürünleri, Minneapolis ve Milwaukee’deki un fabrikaları gibi besin maddeleri işleyen tesislerin temellerini attı. Kayalık Dağlar eyaletleri, Ayrılık Savaşı’ndan 20 yıl kadar önce, kürk tüccarları tarafından keşfedilip ticarete açıldı. Kürk toplama işi önce Fransızlar, sonra İngiltere için kürk toplayan Hudson Bay Şirketi, daha sonra da bazıları John Jacob Astor’un Amerikan Kürk Şirketi gibi kuruluşlar için çalışan Amerikalı tuzakçılar ve tüccarlar tarafından, New England’den başlayarak Büyük Göller bölgesi boyunca batıya doğru yayıldı. Kaliforniya’da altın bulununca (1848) tuzakçılar iş değiştirdiler. Kayalık Dağlar’daki yaygın ve çeşitli mineral yatakları, Kaliforniya’daki altına “hücum”un hemen ardından keşfedildi. (Bk. ALTINA HÜCUM.) Günümüzde ABD’nin batı kesiminde ekonomi hayvan yetiştiriciliğine, sulu tarıma, keresteciliğe, metal madenciliğine (özellikle bakır ve molibden), enerji kaynaklarına (petrol, gaz, kömür, uranyum ve hidroelektrik dahil), demiryolları, otoyolları, hava, boruhattı ulaşı­ mına, Büyük Okyanus kıyısı boyunca gemiciliğe, imalat sanayisine, dalyancılığa ve çarpıcı eğlence gösterilerine dayanır. Ülke ulusal parklarının üçte ikisinden çoğu 368 ABD da Batı’dadır. Alaska’nın ekonomisi başlıca dalyanlara, petrola ve eğlence yerlerine bağımlıdır. Ananas, şekerkamışı ve ceviz üreten Hawaii, özellikle büyük askeri kara ve deniz üsleri ile turizmden gelir sağlamaktadı