EL EMİN

EL EMİN (Muhammed bin Harunurreşid
bin el-Mehdî), altıncı Abbasî halifesi (Russâfe
787-813). Babası ölünce Bağdat’ta halife
oldu (809). Bağdat halkına gösterdiği
yakın ilgi, ile kendisini sevdirdi. Memun’a
sadık kumandanları da tarafına çekti.
Sonraları içkiye düşkünlüğü,j düzensiz yaşayışı,
namaza önem vermeyişi ve
devlet işlerini aksatması yüzünden daha önce
kazandığı sevgiyi kaybetti. Veziri Fazl
bin er-Rebi’nin etkisinde kalarak Horasan valisi olan ağabeyi Memun’a karşı takındığı
tutumu değiştirdi. Diğer kardeşi Kasım’-
dan El-Cezire valiliğini alarak ona sadece
Sügûr eyaletini bıraktı. . Bu tutumu
ile Memun’u endişelendirdi. Suriye’de isyan
eden ümeyye ve Ali soyundan, olan Süfyan’a
karşı tutumu üe de Arabistan ve Suriye’yi
kendinden soğuttu, buraların* Memun’a biat
etmesine sebep oldu. Durumu daha da kötüleşti.
Bu durumdan faydalanan Memun Horasan
halkından aldığı vergiyi azaltarak onları
kendi yönüne çekti, ayrıca kendine bağlı
düzenli bir ordu meydana getirdi. Herseme
bin Hazm’ın iktidarını dinlemeyen El Emin,,
oğlu Musa’yı veliaht gibi hutbeye dahil edince
Memun ile arası büsbütün açıldı ve
tehlikeli bir mücadelenin doğmasına sebep
oldu. Memun kardeşinin adını bütün
hutbelerden kaldırttı. Bunun üzerine El
Emin tarafından valilikten uzaklaştırılarak
yerine eski Horasan valisi Ali bin İsa getirildi.
Ali bir orduyle dopu illerine gönderil
di. Ali’nin sert tutumu karşısında doğu
halkı Memun’a daha candan bağlan’1″ ve
halifeye karşı tam olarak cephe aldı, işte
bu direnmeye karşı koymak için Rey şehrinde
Memun’un kumandanı Tahir bin Hüseyin
ile yapılan savaş kaybedildi ve Ali
savaş alanında öldü. Bu başarıdan sonra
Memun’un birlikleri Bağdat üzerine yürüdü.
El Emin’in, Abdurrahman bin Cebele
kumandasında Memun üzerine sevkettiği ikinci
ordu da yenildi ve Abdurrahman savaş
alanında öldürüldü. Böylece Tahir, Cibal’i
hâkimiyeti altına aldı. 812’de Ahmed bin
Mürted ile Abdullah bin Humeyd kumandasında
hazırlanan yeni, ordu, aralarına sokulan
casusların etkisiyle Hanıkin’de dağıldı.
Bunun üzerine veziri Fazl, El Emin’i
bırakarak kaçtı. Yerine İbrahim getirildi.
Fakat İbrahim durumu kurtaracak ehliyette
değildik Memun’un kumandanları Tahir ve
Herseme Bağdat’ı kuşatınca en iyi kumandanlarının
Memun tarafına geçtiğini gören
El Emin Dicle’den kayıkla kaçarken Tahir’in
adamları tarafından yanındaki Herseme
bin Hazm ile beraber yakalandı. Tahir’in
azatlı kölesi Kureyş bin Şibl tarafından
başı kesildi