ELEKTRİKLİ YILANBALIĞI (Electrophorus electricus)

ELEKTRİKLİ YILANBALIĞI (Electrophorus
electricus); Alm. Zitteraal, Fr.
Gymnote (m) électrique, İng. Electric eel. Familyası:
Elektrikli yılanbalığıgiller (Electrophoridae).
Yaşadığı yerler: Güney Amerika’da, çoğunlukla
Amazon ve Orinoco ırmaklarında. Özellikleri:
Elektrik organlarına sâhiptir. Çeşitleri:
Familyanın elektriği etkili tek türüdür.
Amazon havzasındaki sâkin, durgun veya yavaş
akan akarsularda bulunan, Kemikli balıklar
(Teleostei) takımından bir tatlı su balığı. Çamur lu dipleri sever. Yılan gibi uzun vücutludur. Genellikle
sönük gri renklidir. Derileri pulsuz ve
kaygandır. Sırt ve kuyruk yüzgeçleri yoktur. Anal
yüzgeç karın boyunca uzanır. Bu uzun yüzgeci
dalgalandırarak öne ve arkaya doğru rahatça yüzebilir.
Vücudunun yan tarafında kuyruğa kadar
uzanan iki adet elektrik organı vardır. Baş pozitif
kutup, kuyruk ise negatif kutup olarak iş görür. Balığın
istediği anda meydana getirdiği deşarj büyük
hayvanlan bile felce uğratacak kadar şiddetlidir. İnce,
uzun vücudunda bulunan elektrik ortalama
450 volttur. İçlerinde 800 voltluk doğru akım meydana
getirenleri ve 2,5 metre boyunda, 15-20 kg
ağırlıkta olanları da vardır.
Elektrikleriyle sersemlettikleri kurbağa ve balıklarla
beslenirler. Dişsiz olduğundan avlarını
yutarlar. Bulunduğu sularda, kaplumbağa ve diğer
hayvanlar korkudan o suları terk ederler.
Venezüella’da bu balıkları büyük ağlarla avlarlar.
Elektriğin çarpmaması için kauçuk eldiven
giyerler. Bir denemede, balık negatif ve pozitif
iki mâden çubuğun üzerine yatırılmıştır. Vücûdundaki
elektrik boşaltıldığında 200 neon ampülü
yaktığı tesbit edilmiştir.
İnsan ve hayvanları ürküten yılan balığının
zayıf bir tarafı, solungaçlarının kan için yeterli
oksijeni sağlayamamasıdır. Ağız tabanıyla damağı
atmosferik oksijeni alabilecek özelliktedir. Bu
sebeple her 10-15 dakikada bir su yüzüne çıkarak
hava yutmak zorundadır. Su yüzüne çıkamadığı
taktirde 10-15 dakika içinde boğulur.