ELEKTROVALANS i

ELEKTROVALANS i. (fr. ilectrovâlence).
Kim. Bir elementin (veya bir kökün), elektroliz
oîaylarıyle saptanan kimyasal birleşme
değerj.
— . Kim. Elektrolizde, elektrik akımı
iyonlarla taşınır ve Faraday kanunlarının
uygulanmasıyle bu iyonların yükleri bulunabilir:
bir sodyum tuzunun elektrolizinde
bir atom-grara sodyumu serbest hale getiren
bir faraday (96 490 eoulomb), bir kalsiyum
tuzunun elektrolizinde ancak yarım atomgram
kalsiyumu, bir alüminyum tuzunun
elektrolizinde ise ancak 1/3 atom-gram alüminyumu
açığa çıkarır. A, atom kütlesi
olmak üzere A/n şeklinde gösterilen bu
kütleler adı geçen elementlerin elektrökimyasal
eşdeğer’idır; n ise elektrolitteki
iyonun elektrovalans*ıdır. Buna göre, sodyum
iyonunun elektrovalans ı 1, kalsiyum
iyonunun 2, alüminyum. iyonun da
3’tür, demek ki elektrovalans, iyonların yüküyle
orantılıdır. Elektrovalans kavramı, basit
anyonlara kolaylıkla uygulanabilir: klorür
iyonununki 1, sülfür iyonununki 2’dir. Ayrıca
büna, iyonların yüküyle aynı olan bir cebirsel
işaret eklenir, Sonuç olarak, bu kavram
karmaşık iyonlara da uygulanabilir:
meselâ, bir değerli artı yük taşıyan amonyum
iyonu îşfHı veya iki değerli eksi
yük taşıyan sülfat iyonu SO*-s gibi. Şurasını
da belirtmek* gerekir ki, basit veya karmaşık
katyonların elektrövalansı, yansız halden
iyon haline geçmek, yani dış elektron
tabakalarını oktet (sekiz elektronlu) haline
getirmek için verdikleri elektron sayısına eşittir.
Meselâ, Na* Jıaline geçmek için, sodyum
atomu tek, yüzeysel M elektronunu
kaybeder; bu durumda Na4 iyonunun dış
elektron tabakası (l) bir oktettir. Aynı şekilde,
basit veya karmaşık anyonların elektrovalansı
mutlak değer olarak, yansız
– halden iyon haline geçmek için bağladıkları
elektron sayısına eşittir; meselâ, C1
haline geçmek için, klor atomu M tabakasına
bir elektron bağlar ve böylece bu
tabaka bir oktet halinç gelir. Bu oktet, asal
gazların elektron yapışını hatırlatır, i-‘
yonlarının büyük ölçüde kararlı oluşu bu
yoldan açıklanabilir,