EMMEÇ i. (emmek’ten em-meç). Fiz. Yeni.
Bağlı olduğu kabın gazını seyreltmeğe veya
sıkıştırmağa yarayan ve içinden sıvı geçirilerek
çalıştırılan âlet.
Boşluk emmeci, bir ortam içinde boşluk
yapmağa yarayan bir çeşit hidrolik hava boşaltma
makinesi. (Vakum tromp’u da denir.)
— Fiz. Bir kap içinde tam bir – boşluk
meydana getiren boşluk emmeci, çoğu
zaman boşaltma makinesine tercih edilir. Alvergniat’nm
maden veya camdan yapılan su
emmeci (su trompu;, alt i ucu aşağıya doğru
daralan yuvarlak bir şişeden meydana gelir.
Bu dar kısımda bulunan basınç altındaki
su,, en sonunda basıncın etkisiyle geniş ağızlı
bir huniye akar. Huninin çeperlerine değmeden
geçen su, buradaki havayı emer. Şişe
ve huni, üstüne delik açılmış bir boru içine
yerleştirilir. Bu deliğe yatay olarak sokulan
başka bir boru da emmeci, boşluk yapılacak
kapla birleştirir. Bu yolla tam bir
boşluk sağlanamaz; elde edilen basınç ancak
şişedeki suyun doyurucu buharının basıncı
kadardır. Bu emmeçlerin en büyük özelliği,
yapılışında ve kullanılışındaki kolaylıktır.
Sanayide su emmecinden, daha çok röntgen
ampulleri ve akkor lamba ampulleri içinde
boşluk sağlamak için yararlanılır. Civa
emmeçleri (civa trompu) daha iyi sonuç verir,
ancak işlem çok uzun sürer. Civa emmeci
ancak, basınç birkaç milimetre civadan
fazla olmadığı zaman kullanılır. Bir kılcal
boru içine damla damla civa akıtılır; boruya
düşen her damla arasında küçük bir
hava kabarcığı meydana gelir. Civa damlası
ağır olduğu için hava kabarcığını aşağı
doğru iter, sıkışan, hava yavaş yavaş aradan
çekilir ve civa, damlatılan ağızdan dışarı
çıkar,