Frederik IV

(d. 11 Ekim 1671, Kopenhag-ö. 12 Ekim 1730, Odense, Danimarka), 1699-1730 arasında Danimarka ve Norveç,, kralı. Babası V. Christian’ın ardından tahta çıkan Frederik, Christian’ın Gottorp hanedanının İsveç’le bağını koparma çabasını., sürdürdü. Ama bu yoldaki ilk girişimi, 1700’de Büyük Kuzey Savaşı’nın (1700-21) patlak vermesiyle İsveç kralı XII. Kari < tarafından engellendi. Frederik, Traventhal Antlaşması’nı (1700) kabul etmek zorunda
kaldıysa da 1709’da yeniden savaşa girdi. Savaşın sonunda imzalanan’ Frederiksborg Banşı’yla (1720) Danimarka, yönetsel bakımdan ayrı kalmakla birlikte, Schleswig Düklüğü’nün tek sahibinin Danimarka kralı olduğu konusunda İngilizler ile Fransızlar-dan güvence aldı. Frederik, ülke içinde
Frederik IV, Hyacinthe Rigaud’nun yağlıboya çalışmasından ayrıntı;
Frederiksborg Şatosu, Danimarka
Nationalhıstoriske Museum paa Frederiksborg. Danimarka
çeşitli reformlar gerçekleştirdi. 1701’de yerel bir milis gücü oluşturuldu; 1702’den sonra Sjælland’da (Zealand) serflik kısmen kaldırıldı. Frederik ayrıca kraliyet malikânelerinin savunmasını yeniden örgütledi ve 240 ilkokul kurdu. Buna karşılık özel yaşamındaki davranışlarıyla tepkilere yol açtı. Frederik’in onaylanmayan davranışlarının başında, 1695’te evlendiği karısı Mecklenburg-Güstrow düşesi Louisa hayattayken, soyluluk açısından kendisinden daha aşağıda olan iki kadınla daha evlenmesi geliyordu. Frederik, bu evliliklerden İkincisini, Reventlow kontu Konrad’ın kızı Anna Sophia ile yaptı (1712). Louisa’nın ölümünden (1721) sonra da kraliyet ailesinin muhalefetine karşın Anna Sophia’yı kraliçe ilan etti.
Frederik V (d. 31 Mart 1723, Kopenhag -ö. 14 Ocak 1766, Kopenhag), 1746-66 arasında Danimarka ve Norveç kralı. Babası VI. Christian’ın ölümü üzerine tahta çıkan Frederik sevilen ama etkisiz bir hükümdardı. Onun döneminde, Yedi Yıl Savaşı (1756-63) sırasında tarafsız bir politika izlendi ve savaşın ardından ülkenin dış ticaretinde belirgin bir gelişme görüldü. Ayrıca Rusya ile Danimarka arasında beliren savaş tehlikesi (1762) önlendi. 1757’de bir tarım komisyonu kurularak tarım tekniklerinde hükümet desteğiyle reformlar yapıldı. Öte yandan dinsel kısıtlamaların kaldırılması çeşitli sanat dallarının gelişmesini sağladı. Frederik’in hükümdarlığı sırasında gerçek iktidar hükümetin ağırlıklı iki üyesinin, Moltke kontu Adam Gottlob ile Bemstorff kontu Johann Hartwig Emst’in elindeydi.
İlk evliliğini 1743’te İngiltere kralı II. George’un kızı Louisa’yla yapan Frederik, karısının ölümünden (1751) sonra Braun-schweigh-Wolfenbüttelli Juliana Maria ile evlendi.
Frederik VI (d. 28 Ocak 1768, Christiansborg Şatosu – ö. 3 Aralık 1839, Kopenhag, Danimarka), 1808-39 arasında Danimarka, 1808-14 arasında da Norveç kralı.
Akli dengesi bozuk olan Kral VII. Christian ile Kraliçe Caroline Matilda’nın oğluydu. Babasının üvey annesi olan Dul Kraliçe Juliana Maria tarafından yetiştirildi. Juliana Maria, kendi oğlu Prens Frederik ve Ove
Höegh-Guldberg’le birlikte 1784’e değin Danimarka’yı fiilen yönetti. Nisan 1784’te veliaht prens Frederik, yönetimde değişiklikler yaparak ülkenin gerçek yöneticisi durumuna geldi. Köylülere kişisel özgürlük ve yasal koruma getiren düzenlemeleri destekledi, çeşitli toplumsal ve ekonomik reformlar yaptı. 1790’da Hesse kontu Karl’ın kızı Maria Sophia Frederika ile evlendi. 13 Mart 1808’de babasının ölümü üzerine tahta çıktı.
Frederik’in, tahta çıktıktan sonra bütün kararları tek başına almaya başlaması hükümetin etkisinin giderek azalmasına yol açtı. Napoléon Savaşları’nın başında tarafsızlık politikası izleyen Frederik, 1807’de İngiliz-lerin Kopenhag’ı bombalaması üzerine Napoléon’u desteklemeye başladı. Yetenekli bir diplomat olmadığı için, Napoléon’u gereğinden de uzun süre destekledi ve 1809’da İsveç’in içinde bulunduğu güçlüklerden yararlanmayı başaramadı. Napoléon
Frederik VI, C.W. Eckersberg’in portre çalışmasından ayrıntı
Nationalhıstoriske Museum paa Frederiksborg. Danimarka
yanlısı politikasının sonucunda, Ocak 1814’te imzalanan Kiel Antlaşması’yla Norveç’i İsveç’e, Heligoland’ı ise İngiltere’ye bırakmak zorunda kaldı. Bu yenilgiye karşın, Viyana Kongresi’ni (1814-15) izleyen ekonomik bunalım yıllarında “ülkenin babası” sıfatını hak eden enerjik, sorumlu ve dürüst bir hükümdar olduğunu gösterdi. Frederik, Fransa’daki Temmuz Devrimi’nin (1830) etkisiyle 1834’te dört yerel danışma meclisi kurdu. Bu düzenleme Danimarka’ da parlamenter sistemin başlangıcını oluşturmuştur.
Frederik VII (d. 6 Ekim 1808, Amelien-borg Şatosu – ö. 15 Kasım 1863, Glücksburg Şatosu, Danimarka), 1848-63 arasında Danimarka kralı. Hükümdarlığı sırasında
Frederik VII, D. Monies’in yağlıboya çalışmasından ayrıntı, 1847;
Frederiksborg Şatosu, Danimarka
Nationalhıstoriske Museum paa Frederiksborg. Danimarka
mutlak monarşiye son verilerek parlamenter sisteme geçilmiştir.
Danimarka veliahtı Christian ile Mecklen-burg-Schwerinli Charlotte’un oğluydu. 1839’da Fyn Adası valiliğine atandı. Aynı yıl babasının VIII. Christian adıyla tahta
405 Frederik IX
çıkması üzerine veliaht prens oldu. 1828’de evlendiği VI. Frederik’in kızı Wilhelmina Maria’dan ayrıldıktan (1837) sonra 1841’de Mecklenburg-Strelitzli Caroline ile evlendi; bu evliliği de 1846’da sona erdi.
20 Ocak 1848’de babasının ölümü üzerine tahta çıkan Frederik Mart 1848’deki halk gösterilerinden sonra hükümette liberallere yer verdi. 5 Haziran 1849’da ise iki meclisli bir parlamentonun oluşturulmasını öngören yeni anayasayı imzaladı. Ama anayasa konusu, Schleswig-Holstein sorununun yanında ikincil kaldı. Frederik, Schleswig’in bölünmesi ve güneyin Prusya’ya bırakılması önerisini reddederek (1848) Schleswig’i Danimarka topraklarına kattı. Bunun üzerine Schleswigli Almanlar, Prusya’nın yardımıyla Danimarka yönetimine karşı ayaklandılar; 1848’de başlayan ayaklanma ancak 1850’de bastırılabildi.
Frederik’in, düşük bir soylu tabakadan olduğu için unvan ve miras hakkı vermeksizin evlendiği (1850) üçüncü karısı Louise Christine Rasmussen, Bondevenner’i (Köylü Partisi’nin Dostları) destekledi. Frederik ise, 1854’ten sonra hükümette daha çok üyeyle temsil edilen Ulusal Liberallerle çatışmaya girdi. Ulusal Liberallerle arasındaki başlıca çatışma konusu, çocuğu olmadığı için Glücksburglu Christian’ı ardıl seçmesi ve krallığa bağlı bütün toprakların tek bir anayasa altında birleştirilmesini savunma-sıydı.
Frederik’in ölümünden tam iki gün önce, Danimarka ile Schleswig Düklüğü için hazırlanan ortak bir anayasa, Rigsrâd (Devlet Konseyi) tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi. Bu düzenleme 1864’te Alman devletleriyle Danimarka arasında bir savaşın çıkmasına yol açtı.
Frederik VIII (d. 3 Haziran 1843, Kopenhag – ö. 14 Mayıs 1912, Hamburg), 1906-12 arasında Danimarka kralı.
Danimarka ile Alman devletleri arasında 1864’te patlak veren ve Danimarka’nın yenilgisiyle sonuçlanan savaşa katıldı. Danimarka bu savaşın sonunda Schleswig, Holstein ve Lauenburg düklüklerini yitirdi. Savaştan sonra babası IX. Christian’a devlet işlerinde yardımcı olan Frederik, Chris-tian’ın ölümü üzerine tahta çıktı. 1907’de İzlanda Adasına kısmi özerklik tanıyan yasa tasarısının hazırlanması için bir komisyon oluşturduysa da herhangi bir sonuç elde edemedi. Buna karşılık siyasetteki içtenliği, cana yakınlığı ve sade bir yaşam sürmesiyle halkın sevgisini ve desteğini kazandı.