Gazla Hareket Eden Tramvaylar

Dersaadet (İstanbul) Tramvay Şirketi bu aralık hayvanların yerine başka bir çekici kuvvet konulmasını arzu edip hatta bu konudaNafiaNezaretine bir de layiha takdim etmiş ve bu layihanın Fen Kalemince tetkik edilmekte olduğu günlük gazetelerde okunmuştur. Hayvanların tramvaylarda pek ziyade zahmeti ve telefi de ayrıca insaniyet erbabının nazar-ı dikkatini çekmektedir.

Şu sırada Avrupa tramvaylarında da umumi olarak atların yerine makinelerin kullanılması günümüzdeki ilerlemelerle mütenasip görülüp bu yola gidilmektedir. Bir aralık elektrikle hareket eden tramvaylar tercih edilmiş ise de istenildiği zaman cereyanın kesilmesi ve kazaların önü alınamaması, bu usulü terk ettirmektedir. İstanbul’da dahi makine ile tramvayların işletilmesi teşebbüsünde bulunulduğu sırada gazla hareket eden bir araba numunesi göstermeyi muvafık bulduk.

Almanya’nın Dresden şehrinde bu arabaların denemesi yapıldığında muvaffak olduğu gibi Desav şehrinde dahi başarısı görülmüştür. Değil yalnız tramvayların, adi arabaların bile makine ile hareketine çalışıldığı şu sırada tramvaylardan atın kaldırılması uygun görülür. Hele Dersaadet Tramvay Şirketi pek çok hayvan telef ettiği halde yine hareketini tanzim edememekte ve bir türlü hayvan yetiştirememektedir. Bunun yerine gazla hareket eden arabalar işletirse mükemmeliyet husulüne çalışmış olur.

(Servet-i Fünûn, numara: 256, 25 Kanun-ı Sani 1311 [6 Şubat 1896])