wiki

GLİKOJEN

Nebâtî (bitkisel) nişastaya benziyen, insan ve hayvanlarda depo halinde bulunan, karbonhidratların en başta geleni. Glikojen, glikozun polimerleşmesi ile meydana gelir. Nebâtî (bitkisel) nişastaya oranla daha dallanmış haldedir. Glikojen, canlıların,karaciğerinde (%3), kas etinde (%0,2) depo halinde bulunur. Karaciğer, ağırlığının %2ö si kadar glikojeni depolayabilir. En çok atların kaslarında, soğukkanlı hayvanlarda (balık, kurbağa, salyangoz vs.) bulunur. Canlıda glikojen depolanması, kandaki glikozun miktarı ile doğrudan doğruya alâkalıdır. Depo halindeki karbonhidrat ihtiyacının ifade ettiği gibi, fazla glikojen karaciğerde depo edilir. Bir insan hızlı hareket ettiği zaman, kandaki glikoz miktarı düşer. İşte bu durumda karaciğerdeki glikojen glikoza dönüşür ve kana geçerek hücrelere kadar gider. Çok yenilen yemeklerden sonra, kanda glikoz çoğalırsa, acele olarak fazla glikoz karaci­ğer glikojeni olarak depo edilir. Hazmedilebilen bütün karbonhidratlar glikojene dönüşebilir. Protein de glikojene dönüşebilir. Yağ glikojene dönüşemez. Fakat glikojenin dönüşmesinden yağ teşekkül eder. Karaciğerde glikojenin parçalanması hormonal kontrol altındadır. Sinirlerin gergin olduğu zamanda, Adrealin hormonu, adrenalin bezi tarafından salgılanır ve glikojenin glikoza dönüşümünü hızlandırır. Bazı pankreas hücreleri tarafından salgılanan diğer hormon, glikojenin glikoza dönüşümünü tahrik eder. Kaslarda depo edilen glikojen glikoza parçalanamaz. Enerji meydana getirmek için kas hücreleri tarafından parçalanan glikojen pyruvat’e dönüşür.

Bazı irsi durumlar vardır ki, bir kimsede glikojeni parçalamak için gerekli olan bir veya daha fazla sayıda
enzimlerin eksikliği vardır. Bu durumda glikojen, karaciğer, kalp ve diğer kaslarda toplanabilir. Bu hâldeki
kimseye glikojen depolayan hasta denir.

Glikojen, nişastanın aksine suda oldukça iyi çözü­nür ve çözelti zamk halini almaz. İyod ile kırmızı-kahve
rengine kadar değişen renk verir. Fehling çözeltisi ile reaksiyon verir. Glikojen bitkilerde bulunmaz. Yalnız
tatlı mısırda bulunduğu bildirilmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir