Haliç
HALİÇ
Kıyı çizgisinde derin girintiler oluşturan ırmak ağzı. Haliçler genellikle, ırmak vadilerinin deniz yükselmesi (ya da toprak çökmesi) sonucu su altında kalmasıyla oluşur, gelgitten büyük ölçüde etkilenirler.
Kara içlerine iyice sokulan haliç girintileri, doğal limanlar, denize ulaşım kanalları ve ülke içi akarsu ağıyla bir bağlantı sistemi oluştururlar. Tatlı ve tuzlu suların karışımından oluşan yarı tuzlu suları, deniz kabuklularının yaşamasında son derece elverişlidir. Tatlı ve tuzlu suların karışmasının sonucu, haliçlerde genellikle, daha az yoğun olan ırmak suyu üstte, daha yoğun olan deniz suyu alttadır. Bazı biyologlar ve denizbilimciler, haliç girintisinin, yalnızca bu tür bir almaşık akımın yeraldığı bu bölümünü haliç diye nitelendirirler.
Kum miktarının az olduğu bölgelerde haliç ağzı geniş ve açıktır. Kum miktarının fazla, gelgitin de güçlü olması durumunda, sıra sıra biriken kum setleriyle daralır. Haliç ağzı ayrıca, kıyı kumunun, kıyı akıntısıyla sürülmesi sonucunda da daralabilir.
Haliç ağzındaki tortullar, ırmak ya da okyanus kaynaklı olabilir. Gelgit dalgalarının halice getirdiği kumlar, tuzlu su kaması içinde daha da içlere itilir. Daha ağır ve kalın ırmak kaynaklı tortullar, akım hızı azalınca, haliç ağzı yakınında birikirken, ince ırmak tortulları, haliçlerin yukarı bölümlerinde toplanır. Halice taşınan aşağı yukarı bütün ırmak tortulları bu bölümde kalır ve haliç ağır ağır dolar.