| Kanlı Konsey, Flamanca raad van bero- erten ya da bloedraad, İspanyolca tribunal de loş revoltosos ya da tribunal de sangre (1567-74), İspanypl genel valisi Alba 3. dükünün Felemenk’te kurduğu özel
“Kanlı Konsey”, bir oymabaskı, 1567 Rijksmuseum, Amsterdam |
mahkeme. Heretiklik ya da ayaklanma kuşkusu uyandıran herkese karşı bir terör dönemini başlatmıştır.
Alba dükünün 1567 yazında büyük bir ordunun başında Felemenk’e girmesinin nedeni, giderek büyüyen Kalvenci azınlığın giriştiği isyandı. Kurduğu konsey, sadık Felemenkli soylularla gerçekte mahkemenin denetimini elinde tutan İspanyol görevlilerden oluşuyordu. Mahkeme, hukukun gereklerini yerine getirmeksizin binlerce kişiyi ölüm ya da hapisle cezalandırdı. Konseyin amacı, Felemenk eyaletlerine Katolikliği zorla kabul ettirmenin yanı sıra, İspanya kralı II. Felipe’nin mutlakıyetçi denetimini engelleyen geleneksel ayrıcalık
Unl.lfu- ila /»rtfAnoH Arın Atlricin^ Çrttl
Margarete’den Protestanlara uygulanan dinsel baskıların gevşetilmesini isteyen büyük ve küçük soylulardı. Ülkenin büyük soylularından Kont Egmond ve Kont Hoor- ne’ıın yasadışı biçimde tutuklanması üzerine (her iki kont da daha sonra idam edildi), binlerce soylu ve Kalvenci yurtdışına kaçtı. Bunlar 1568’de geri dönerek, Felemenk’in İspanya’ya karşı giriştiği ayaklanmada (1568-1609) çarpışan Kalvenci gerilla birliklerini (Greuzen) oluşturdular. Konseyde hüküm giyenlerin topraklan ve malları üzerindeki haklannı yitirdikleri ve bunlara merkezî hükümetin hâzinesi tarafından el konduğu açıklandı.
Alba dükü, konsey aracılığıyla kent nüfusunu, özellikle kent ve eyalet yönetimlerini korkutarak yüzde 10’luk sürekli bir satış vergisini kabul ettirmeye çalıştı. Bu vergi, merkezî hükümete mali bağımsızlık kazandırarak Felemenk’in ayrıcalıklı konumuna son verecekti. Mart 1569’da açıklanan bu yeni vergi 1571’e değin etkili olamadı ve genel bir hoşnutsuzluğa yol açtı. Vergiyi uygulamaktan kaçınan eyalet görevlileri ile yerel görevliler tutuklandı, işkence gördü ve hapsedildi. 1570’te bazı ayaklanmacılan kapsam dışında bırakan genel bir af yasası yürürlüğe girdi. Ama vergi hazırlığı bile Katolikleri ve Kalvencileri Ispanya’ya karşı birleştirerek ayaklanmayı yeniden canlandırdı. Kanlı Konsey, Alba dükünün 1573’te Felemenk’ten aynlmasından sonra bir daha toplanmadı ve bir yıl sonra dağıtıldı