Kara Atmaca

Kara Atmaca, İngilizce black hawk, Yerli adı ma-ka-tai-me-she-kia-kiak (d. 1767, Sauk Sautenuk, Virginia Kolonisi – ö. 3 Ekim 1838, Des Moines Irmağı kıyısında bir köy, Iowa, ABD), Sauk ve Meskuaki Yerlilerinin önderi. Kabileye ait köylerin ve Ulinois’daki Rock Irmağı boyunca uzanan verimli toprakların boşaltılması için hükümetin verdiği emre direnmesi, 1832’de kısa süren, ama çok sayıda Yerlinin ölümüyle sonuçlanan Kara Atmaca Savaşı’na yol açmıştır.

Kendi halkına ait topraklara beyazların yerleşmesine karşı çıkan Kara Atmaca, 1812 Savaşı’nda İngilizlerin safında bazı çarpışmalara katıldı. ABD subaylarının rakip kabile reisi Keokuk’u kendi yanlarına çekmesi, Kara Atmaca’yı kızdırarak onlara beslediği düşmanlığı daha da artırdı. Keo-kuk’un uzlaşmacı tutumu bir süre için Yerliler üzerinde etkili olduysa da, beyazların Yerlilerin mısır tarlalarına ve barınaklarına el koymayı sürdürmesi üzerine, buna karşı çıkan Sauk ve Meskuaki kabileleri Kara Atmaca’nın önderliğini kabul ettiler.

Bir yıl önce Iowa’ya sürülen Kara Atmaca, 1832’de halkının başına geçip Mississippi’yi aşarak hem tarım yapmak, hem de beyazların ilerlemesini durdurmak amacıyla ABD hükümetiyle aralarında anlaşmazlık konusu olan Illinois topraklarına girdi. Önderlik ettiği yaklaşık bin kişilik toplulukta yaşlıların, kadınların ve çocukların da bulunması Kara Atmaca’nın savaşma amacında olmadığını gösteriyordu. Ama, yaklaşık 20 milyon hektarlık bir alanı kaplayan bu toprakların 1804’te kabile sözcüleri tarafından kendilerine bağışlandığını öne süren ABD hükümeti bölgeye birlikler göndererek Yerlilere karşı saldırıya geçti.

Kara Atmaca başlangıçta Illinois milis kuvvetlerini yenilgiye uğrattıysa da, beklediği yardımın gelmemesi, erzağının tükenmesi, adamlarının bir bölümünün açlık ve hastalıktan ölmesi ya da kaçması üzerine geri çekilmeye karar verdi. Rock Irmağı vadisi yoluyla kuzeye doğru geri çekilirken, Wisconsin’deki Bad Axe Irmağı kıyısında ABD birlikleriyle karşılaştı. Bu son çarpışmada Yerlilerin çoğu öldürüldü. Kara Atmaca kaçmayı başardıysa da kısa süre sonra yakalanarak önce Missouri’deki Jefferson Kışlası’na, daha sonra da Virginia’daki Monroe Kalesi’ne gönderildi. 1833’te de rehin olarak Keokuk’a teslim edildi. Yaşam-öyküsü Life of Ma-ka-tai-me-she-kia-kiak (1833; Ma-ka-tai-me-she-kia-kiak’ın Yaşamı) adlı kitapta anlatılmıştır.
ABD, Kara Atmaca Savaşı’nın sonunda Sauk ve Meskuaki kabilelerinin Illinois ve Doğu Iovva’daki, Winnebago kabilesinin de Güney Wisconsin’deki topraklarına el koydu. Öte yandan bu savaşın yenilgiyle sonuçlanması çevredeki bütün kabilelerin birkaç yıl içinde Kuzeybatı Toprakları’nın büyük bölümünü beyazlara terk ederek Uzakbatı’ ya göç etmelerine neden oldu

Rate this post
Rate this post

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlenmelidir *

*