KARABAŞ OTU
(KEŞİŞ OTU, FIRKAN ÇİÇEĞİ, KARA BÖRÜKLÜ)
Arabçası : Üstûhûzûs, Dıırm, Şah Sparm-ı Rumî, Mümessikii’l-Ervâh. Farsçası : Çârubu Ser. Lâtincesi : Lavandula Stoechas. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Anavatanı Yemen, Çin, Japonya ve Sakız Adası’dır. Kullanılan maddesi: Yaprakları, çiçekleri.
Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Sakız Adası’nda çok bulunur. Memleketimizde Mayıs ve Haziran aylarında çıkar. İyisinin yapraklan çok yeşil ve çiçeği Erguvan rengindedir. Tadı acı ve yakıcıdır. Fazla yenilirse zararlıdır, kusturur. O zaman karşılığında kuş ekmeği (Tuderi) verilmesi lâzımdır. Bedeli yarım miktarı kadar aktimundur. b) Beş dirhemine iki dirhem (8 gr.) kesira (Kitre zamkı) karıştırılıp kullanılırsa dimağı temizler. Yine bir dirhemi balla karıştırılıp içilirse, dimağa fayda verir. c) Mide ve bağırsakta olan her türlü hastalığı geçirir. ç) Pişirilerek (lâpa hâlinde) ağnyan yerlere, romatizmaya konsa iyi gelir. d) Göbek, bağırsak ve her türlü iç sancılarını derhal geçirir. e) Baş ağrılarına, titremeye, cinnete, kara sevdaya, sar’a hastalığına, dimağ tutukluklarına, beyin hastalıklarına çok iyi gelir. – f) Bu ottan bir miktan, kebere kökünün kabuğu ile döğülüp bala karıştırılarak yenilirse mide üşütmelerine ve göğüs ağrılarına iyi gelir.
BÜYÜK ŞİFALI BİTKİLER ANSİKLOPEDİSİ__________ 275
g) Üç dirhemi sirke şerbetine karıştırarak içilirse balgam sök
türür.
ğ) Çiçeği döğülerek her gün (10 gün müddetle) yenildiğinde, baş titremesine iyi gelir. h) İhtiyarlara yedirildiğinde içini ferahlatır ve gençleştirin ı) Macun yapılıp yenildiğinde kalbe kuvvet verir. (Şerbeti 7 gr.’dan 20 gr.’a kadardır.) i) Mak’ad hastalıklarına şifa verir. j) 15 bardak kadar suya bir demet karabaş otu konup yirmi dakika kaynatılıp bir-iki ay yemekler arası ya da öncesi birer çay bardağı içildiğinde kanseri durdurur. Balla da yense olur.