KAYAK VE KIŞ SPORLARI
Bir çift kayağın üzerinde karlı yamaçlarda kayma zevki uğruna insanoğlu şehirler yarattı ve dağların biçimini değiştirdi. Bu tutkunun tatmini de, kayılabilir bir alanı olan dağ kasabalarına ve meteoroloji koşullarına çok bağlı olan bu boş zaman sporunun yapılabilmesi için gerekli malzemeleri (kayak, bağlama donanımı, kayak kıyafeti…) üretenlere
Autrans’da Foulâe Blanche yanşı, İşere (Fransa). 15 000’den fazla yarışmacının 42 kilometrelik bir mukavemet yarışı için sopalarına dayanmalan, tehlikesiz bir şekilde iyi bir form tutmanın aracı olan bu spora olan büyük ilgiyi gösteriyor.
İnsanoğlu, aylarca kar altında kalan Kuzey Avrı kara batmadan yol alabilmek için daha tarihönc araç icat etti. Arkeologlar İsveç’te, MÖ 4000 yıll; yak ve yine aynı döneme ait, kayaklar takmış in; duvar resimleri buldular.
KAYAK
XIX. yy’m sonlarında kayakların biçimi artık kemmele ulaşmıştı: bu ucu hafifçe yukarıya doğrt. uzunluğunda, çam ağacından yapılmış ince bir b Norveç, kayak sporu etkinliklerinde olduğu gibi ve ihracatında da öncü ülke olacaktı: 1879’da ilk lan Norveç’te düzenlendi ve bundan on yıl sonra hazırlanmış ilk «kayak alanı» altyapısı yine bu ania yakınlarında ortaya çıktı. Bazı kasabalar (İs Megeve, Saint-Moritz, Fransa’da Chamonix), ge; ten, luge kızağı, bob, curling, atlı kızak gibi etki rek hızla birer kış sporları merkezine dönüştü. I nix’de düzenlenen iİk Kış Olimpiyat Oyunları’nc m yıl merkezi Bern’de olan FİS (Uluslararası Kay; kuruldu.
Kuzey disiplini
Kuzey ülkelerinde millî spor sayılan ve hafif e da yapılan mukavemet kayağı veya kayakla krc rinde çok dar bir çevrede, ancak karlı yamaçlarır zı merkezlerde yapılıyordu. Bu kayak sporu t çevresiyle mükemmel bir uyum içinde olmasır «çevreci» ve rahadatıcı bir gezinti sporudur. Pel yan bir malzeme gerektiren, tekniğinin öğrenil Alp disiplini için bir engel oluşturabilecek geniş 1 layca uygulanabilir bir oksijen depolama sporud
Malzeme. Kayaklar hafif, ince, uzun ve da arasında). Tabanı pürüzsüz olur ve gerektiğindi özel kremler (fart) sürülür. Günümüzde kayakla likle ileri doğru kayıldığında yassılaşarak kayma ama açılarak geriye doğru kaymayı önleyen yan: de pullarla kaplıdır (aynı ilke gereğince, kayağın masına yerleştirilmiş kadifemsi şeritler de olabil: sasyon) donanımları ise ayağın sadece ön kısmıı puğu serbest bırakır.
Mukavemet kayağı (kayakla kros) yanşl kayağı yani kayakla kros, 1968’den beri bir olij dir. 1982’den bu yana her yıl yapılan Dünya K rıyla da bu spor profesyonelleşmiştir. Yarışlar (eı
15 km, 30 km, 50 km ve 4 x 10 km bayrak; bay; 10 km, 15 km, 30 km ve 4 x 5 km bayrak) doğa pılır ve mukavemetçiler her 30 veya 60 saniyed yola çıkarlar. Bununla birlikte, en güzel yarışla ton!arı»dır.
Biatlon (kayarak atış). Köken itibariyle a: olan bu tür, yarışmacıların zaman zaman dur yaptıkları bir mukavemet yarışıdır. Atış sayısı p ğuna bağlı olarak değişir. Kuzey ülkelerinde ço kış olimpiyatlarına ancak 1960 yılında (kadınlar 10 km, 20 km ve 4 x 10 km bayrak; kadınlarda i ve 4 x 7,5 km bayrak yarışmalarıyla dahil edild
Kuzey kombine. İskandinavya kökenli olar rihi çok eskidir: bu 15 km’lik, bir mukavemet k atlama (70 m’lik tramplen) yarışlarından o’. Tramplende elde edilen sonuçlar, handikap pui lür; örneğin en iyi atlayandan 1,5 puanlık eksii lam süreye 10 saniye olarak eklenir. Kuzey kon yarışmaları da vardır (3×10 km).
Alp disiplini
1868’de Norveçli Sondre Norheim, topuklar: tiyle kayakların yönünü değiştirmeyi mümkün tı tekniği icat etti. Ama Alp disiplini o yıllarda kayak sporu Alp Dağları ülkelerinde halka ma yamaçlarda kayılmaya başlandığında Alp disı: Ne var ki, Uluslararası Kayak Federasyonu Alp 1928 Kış Olimpiyatları’ndan sonra resmen taır 1932 Dünya Şampiyonası’ndan sonra ortaya ç ra alınışı ise ancak 1936’da, Garmisch-Partenk oyunlarında oldu, bir yıl sonra Chamonix’dek: nası sırasında da Fransız Ğmile Allais kombir. yarışını kazandı.
172
