Kayalık Dağlar ve Büyük Havza

Nevv Mexico dan kuze- F° C° JO 86 30 — 77 ir 68 20 59 15— ……… 50 ıo! 41 5- —– 32 0- 23 ° f P ’s 5H ıo| [ ■— M i l — ■ , Chicago, III. U f « – — ■ ]L—¡i—11—n_il i|_j| ~n IOS» 15 20 cm c° 35 30 25 20 Honolulu, Hawaii ŞMNMHTAEEK Il II II It fl If i m Houston, Tex. New York, N.Y. C° ||U | Salt Lake City, Utah – 2 0 – 0g 5 N M H T 113 S3 32 23 14 5 -4 0 2 Anchorage, Alaska 95 86 77 68 59 50 41 32 0 2 4 6 8 in F° 95 32 0 51- 10 15 20 cm c° 3 5 ——— ————————————— ———- 30————————————————- ; ■■■■■i ^*B 41 ____ 32 ………………………………………………… ……………- ………………… 23 -10———————————————————- 14 ^ O s M N M H T A E E K A ^ 7 7 kent için verilen bu yıllık iklim çizelgeleri^ABD’deki çeşitli iklim bölgelerini yansıtmaktadır. Kırmızı dikdörtgenlerle aylık sıcaklık ortalamaları, mavi dikdörtkgenlerle aylık yağış ortalamaları belirtilmiştir. Batı Alaska’daki Nome’de, tundra iklimi eğendir; San Francisco’da (Kaliforniya) Akdeniz tipi iklim, Oahu adasında (IHonolulu) yağışlı tropikal iklim, Miami’de (Florida) yağışlı kurak tropikal iklim, Washington’un batı kesimindeki Seatle’de batı kıyısına özgü deniz iklimi, Texas’m güneydoğu kesimindeki El Paso’da çöl iklimi, Michigan gölü kıyısındaki Chicago’da yağışlı kara iklimi, doğu kıyısındaki New York’ta yağışlı kara iklimi, Utah’ın orta kuzey kesimindeki Salt Lake City’de bozkır iklimi ve Alaska’nın güney kesimindeki Anchorage’da asarktika iklimi gözlenir. ye doğru Kanada’nın içlerine uzanan Kayalık Dağ- lar’da, 3 000 m’den yüksek pek çok doruk vardır; hattâ birçok doruğun yükseltisi 4 250 m’yi aşar. Kayalık Dağ- lar’ın ABD kesimindeki en yüksek noktası olan Elbert dağının (Colorado) yükseltisi 4 399 m’yi bulur. Kayalık Dağlar, Colorado’daki çarpıcı sarp, doğuya bakan bir engel oluşturur. Bu, ABD’nin batı yönünde genişlemesini önleyen başlıca engellerdendir. YVyoming’de Kayalık Dağlar, dağlar arası havzalarla ve ovalarla birbirlerinden ayrılırlar. YVyoming havzası, eskiden, batıya giden araba kervanlarının KayalıkjDağlar’ı aşmak için kullandıkları başlıca geçitlerden biri olmuştur. Kayalık Dağlar’ın arkasında yüksek yaylalar uzanır. Güneyde, yükseltisi ortalama 1 500 m’yi bulan Colorado yaylası, Colorado ırmağının oluşturduğu Büyük Kanyongibi göz alıcı kanyonlarla kesilir. Kuzeye doğru, ABD 357 Snake ve Columbia ırmakları kıyılarında daha alçak lav yaylaları bulunur. Colorado yaylasının batısında ve lav yaylalarının gü­ neyinde Büyük Havza (Great Basin) yer alır. Büyük Havza, çok kısa ömürlü göller (“playa’lar) içeren yüzlerce kapalı çöl havzasından oluşur. Bunlar özellikle kuzey-güney doğrultusunda, kayalık ve dağlık çıkıntı­ larla birbirlerinden ayrılırlar. Havzaların çoğunun yükseltisi 1 200-1 500 m arasında değişir. Büyük Havza’nın güneyi daha alçak bir alandır ve dışa akışı yoktur. Ayrı­ ca, her ikisi de deniz düzeyinin altında olan Ölüm Vadisi (Death Valley) ve Salton denizini içerir. Colorado ırmağının doğusunda daha başka çöl havzaları ve dağlar, doğuya, Büyük Ovalar’a (Great Plains) doğru uzanırlar. Güneybatı Colorado’da doğan ve New Mexico’dan geçerek güneye akan Grande ırmağı (Rio Grande), bu havzalardan birkaçını birleştirir