KAYBOLAN CAMI:
Merzifonlu Karamustafa Paşa Câmii
Çizimleri İtalya’da Udine Müzesi’nde Kendisi Ortada Yok
söylenmişse de bunun da doğru olmadığı ve eserlerin de kaybolduğu anlaşılmıştır. Artık sadece târihî fotoğraflarda kalan bu cami, günümüzde “Kaybolan Cami” olarak anılmaktadır.
Beyoğlu İlçesi’nde, Karaköy meydanının doğusunda Halil Ağa ve Kemankeş sokaklarının arasında kalan kısmın meydana bakan kesiminde bulunan Karaköy Mescidi yerinden söküldüğü 1958 senesinden beri kayıp. İstanbul’un yeniden imarı adı altında “Yıldırım Yıkma Harekâtı” olarak adlandırılan büyük istimlak ve yıkım operasyonu sırasında bu câmi de yıktırıldı.
Fâtih Sultan Mehmed Han devrinde burada inşâ edilmiş olan mescid, daha sonra Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından fevkânî bir câmi olarak yeniden yaptırılmıştı. Câmi zamanla harab olduğundan Sultan İkinci Abdülhamîd Han tarafından yeniden inşâ ettirilmiştir. İtalyan mimar Raimondo D’Aronco tarafından mimarisi tasarlanmış olan câmiin o zamanki planları İtalya’nın Udine Şehir Müzesi’nde (Musei Civici) halen mevcuttur.
Karamustafa Paşa Câmii’nin yer aldığı bir fotoğraf (üstte) ve câmiin yerinin bugünkü görünüşü (altta) (Karaköy)
Kaynaklar
Afife Batur, “Karaköy Mescidi”, ٠٥٨^٨ Bugüne İstanbul Arısiklo- pedisi, IV, İstanbul 1994, s. 456-458 (Bu yazıda câmi hakkında çok güzei malumat vardır).
Eski İstanbul Foto^afiarı Albümü, İstanbul.
Bu seviyede ehemmiyetli bir yapının sadece meydan düzenlenirken hiç ehemmiyet verilmeden yıkılması, en mühimi ise yıkıldığı yerin meydan düzenlemesinde kullanılmaması tartışmanın esasını teşkil etmektedir, ilk anda Kınalı Ada’da tekrar tesis edilmek üzere taşları tek tek numaralanıp sökülen cami, iki parçası dışında tamamıyla kaybolmuştur. Halı ve seccadeleri çalınmış, çok kıymetli olan avizesi yok olmuş, mihrap ve minberinin Mer- can’daki Atik İbrahim Paşa Câmii’ne monte edildiği
Sömürgecilerin Asırlardır Göz Diktiği Topraklar
İki okyanusun birleştiği yer… Zengin kaynaklan ve insanları sömürülen ülke… Irkçılık rejimi sırasında Avrupalılar tarafından elmas ve altın uğruna köleleştirilen yerli halk… Bitmeyen hürriyet mücâdelesi… Ve Osmanlı âlimi Ebûbekir Efendi’nin geride bıraktığı miras…