KAZILARIN ÖNEMİ

İnsanın geçmişine ilişkin araştırm< lar, bir maden yatağı tabakalannın t tizlikle kazılmasına dayanır. Gerej gibi sürdürülen bir kazı çok zama alır ve birçok bilim dalının uzmanl; rından oluşan bir kazı ekibi gerekt rir. Tabakabiüm, düzeylerin üst üsl gelmesiyle bağıntılı olarak kronoloj nin temellerini verir; kayaçbilim, to: tulbilim, granülometri tabakalan oluşumlarını, tortul çökellerinin m< kanizmasını açıklar. Paleontoloji \ palinoloji Tarihöncesi insanını içinde evrim geçirdiği çevrebilimse ortamın, bitki örtüsü ve hayvan toj luluğunun belirlenmesine katkıd bulunur. Böylece, Dördüncü Zama boyunca birçok dalgalanma geçire
paleoiklimbilim konusunda bir bilgi edinilebilir.
Kesin, tarihlendirme Yer’in paleo-magnetizmasma, buzul varvlannm incelenmesine ve özellikle de parçalanma hızı bilinen bazı radyoaktif cisimlerin (karbon 14, potasyum-ar-gon) izotoplarının incelenmesine dayanılarak yapılır.
Kazı sırasında en küçük ipuçları bile, uzamdaki konumlarından tabaka içindeki koşullarına kadar kesin ve doğru olarak kaydedilir. Plan ve kesitlerin rölöveleri, çekilen çok sayıda fotoğraf, vb. oldukça önemlidir, çünkü bir bütünün anlaşılması ancak bir kazının önceki rölöveleriyle yapıldığı sıradaki halinin karşılaştırılmasıyla olanaklıdır. Çeşitli filmlerin çekilmesi, kazı günlüğünü tamamlayan değerli bir kayıt yöntemidir. En sık raslanan ve en bol olan kanıt, ya tamamlanmış ya da tamamlanmamış taş eşyalar veya bu eşyaların yontulması sırasında ortaya çıkan artıklardır. Yontulmuş taşların bolluğu, insanın ayrıca dayanıksız gereçler kullandığını da unutturmamalıdır. Zamanda ne kadar gerilere gidilirse, taş dışında, Tarihöncesi insanının günlük yaşamına ilişkin kanıtları bulmak da o kadar güçleşir.
TAŞ YONTMANIN SÜREKLİLİĞİ
Araçların hazırlanmasında çakmaktaşı, kuvarsit, bazalt, obsidiyen, kuvars, vb. maddelerden birinin seçiminde, verilmek istenen biçim ve belirli bir teknik göz önünde bulundurulur. İnsan etkinliğinin bütününde, taş yontma eylemi en büyük süreklilik gösteren eylemdir; en uzun zaman dilimine yayılan tekniktir. Tarihöncesi taş sanayisinin incelenmesi, uygulama deneyimlerinden büyiik bir yarar sağladı. Tarihöncesi insanlarıyla aynı cinsten taşları kullanarak, Tarihöncesi araç gereçlerinin hemen hepsinin yapımım belirlemeyi başardı; her araç gereç biçimi ve tipi için hattâ bazen birçok yapım yöntemi ortaya çıkarıldı. Böylece, aynı sonuca ulaşma olanağı veren birçok çözümün bulunduğu kanıtlandı. Biçimlerin teknoloji açısından incelenmesi, sınıflandırılmalarına olanak verdi, bu da aynı dönemde ya da belli bir yerdeki çeşitli taş sanayilerinin üslup farklarını ortaya koydu.